مقدمه: حجت السلام علي كوراني، محقق و پژوهشگر و به گفته خودشان طلبه اي از جنوب لبنان و از منطقه كوران جبل عامل است كه 15 سال پيش شهر و ديار خود را ترك كرده و در قم ساكن شده است زيرا انقلاب اسلامي ايران را يكي از عوامل زمينه ساز حكومت مهدي (عج) ميداند. وي در تمام اين مدت مشغول تحقيق و مطالعه در مورد عصر ظهور و حضرت مهدي (عج) در احاديث و روايات بوده و تاكنون 20 كتاب در مورد حضرت مهدي (عج) تاليف كرده است كه از آن جمله مي‌توان به «عصر ظهور»، «تدوين القرآن»، معجم احاديث امام مهدي (عج) اشاره كرد. آن چه پيش روي شماست گفت و گويي است با اين نويسنده و پژوهشگر مهدوي.
در روايات دو لفظ زياد به چشم مي خورد. يكي لفظ آخر الزمان و ديگري عصر ظهور، اين دو لفظ چه تفاوت‌هاي با يكديگر دارند و كدام برهه تاريخي را آخرالزمان مي گويند؟
حجت الاسلام كوراني: آخر زمان در حديث ائمه (ع) به چند معنا آمده است، يكي به معناي پيغمبر آخرالزمان يعني رسول الله (ص) آمده است، هم چنين آخرزمان به معناي آخرين مرحله از وسعت رسالت پيغمبر (ص) يعني ظهور حضرت مهدي(عج) و به معني آخرين تكه يا قطعه از نقشه خداوند تبارك و تعالي براي انسان در زمين معني مي‌دهد. و اين شايد هزاران سال يا بيشتر طول بكشد.
در روايات داريم كه انقلاب و حركت ظهور حضرت مهدي (عج) بعد از فراهم شدن مقدمات و آمادگي‌هاي منطقه‌اي و جهاني، از مكه آغاز مي شود. آخرالزمان، عصر پيغمبر تا روز قيامت را گويند، آخرالزمان مرحله‌اي است كه زندگي بشر زياد مي‌شود.
لطفا بفرماييد عصر ظهور چه علايمي دارد؟
حجت الاسلام كوراني: علايم زيادي بين شيعه و سني در مورد ظهور حضرت ذكر شده است و مهم‌ترين علامت‌ها يكي اين است كه امت پيغمبر ضعيف مي‌شوند و دشمنان مسلط مي‌شوند، فتنه از طرف يهود و رومي‌ها بر امت پيش مي‌آيد اما به بن بست مي‌رسد، در مورد اوضاع عراق و ايران روايت داريم، هم چنين در مورد قدرت و تسلط يهود بر جهان روايت داريم. اما در سال ظهور چند علامت مميز است، مثلا يماني كه يار حضرت (عج) است حاكم يمن شود، حاكم سوريه مخالف امام مهدي (عج) و شيعيان مي‌شود. حركتي در داخل ايران صورت مي‌گيرد كه به تاييد امام مهدي (عج) هم مي رسد. در ماه مبارك رمضان ندايي از آسمان به نفع حضرت بلند مي شود و امثال اين …
حجت الاسلام كوراني: علايم زيادي بين شيعه و سني در مورد ظهور حضرت ذكر شده است و مهم‌ترين علامت‌ها يكي اين است كه امت پيغمبر ضعيف مي‌شوند و دشمنان مسلط مي‌شوند، فتنه از طرف يهود و رومي‌ها بر امت پيش مي‌آيد اما به بن بست مي‌رسد، در مورد اوضاع عراق و ايران روايت داريم، هم چنين در مورد قدرت و تسلط يهود بر جهان روايت داريم. اما در سال ظهور چند علامت مميز است، مثلا يماني كه يار حضرت (عج) است حاكم يمن شود، حاكم سوريه مخالف امام مهدي (عج) و شيعيان مي‌شود. حركتي در داخل ايران صورت مي‌گيرد كه به تاييد امام مهدي (عج) هم مي رسد. در ماه مبارك رمضان ندايي از آسمان به نفع حضرت بلند مي شود و امثال اين …پيش از ظهور حضرت مهدي (عج) دو حادثه رخ مي‌دهد كه آن دو به منزله نشانه الهي است تا آن حضرت آمادگي لازم را جهت ظهور مقدس خويش آغاز نمايد.
حادثه اول: وقوع كودتايي است در سرزمين شام به رهبري عثمان سفياني و حادثه دوم نداي آسماني است كه در مورد حادثه اول بايد بگويم: در روايات از حركتي ياد مي‌شود كه در سوريه توسط عثمان «سفياني» كه از هواداران روميان و هم پيمان شده با يهود است، حكومتي برپا شده و وي سوريه و اردن را يكپارچه در قلمروي حكومت خويش درمي‌آورد.
طبق گفته روايات، آن مناطق پنج‌گانه علاوه بر سوريه و اردن، احتمالا لبنان را نيز در برمي‌گيرد. اين وحدت ناميموني است كه توسط سفياني در كشور شام به وجود مي‌آيد، زيرا كه هدف آن ايجاد يك خط دفاعي (عربي) براي اسراييل و پايگاهي براي رويارويي با ايرانيان و زمينه سازان حكومت حضرت مهدي (عج) است. لذا سفياني اقدام به اشغال و تصرف عراق نموده و نيروهاي وي وارد عراق مي‌گردند. آن گاه سفياني را به پر كردن خلاء سياسي كه در حجاز به وجود آمد، وادار مي‌نمايند و براي مبارزه و نابودي حكومت حضرت مهدي (عج) كه زبان زد مردم بوده و انتظار آغاز آن را از مكه دارند، حكومت سفياني را تقويت مي‌نمايد.
از اين رو سفياني، سپاه خود را به حجاز گسيل داشته و نيروهايش آهنگ مدينه مي‌نمايند، جايي كه حضرت مهدي (عج) نهضت خويش را از آن مكان آغاز نموده است.پس از آن معجزه‌اي كه پيامبر (ص) در مورد سپاه سفياني قبل از رسيدن به مكه وعده داده است يعني فرورفتن به زمين رخ خواهد داد.
هم چنين در روايات از نهضت ديگري كه زمينه ساز حكومت آن حضرت است و در يمن پديد مي‌آيد نام برده مي‌شود.
لطفا در مورد علايم ديگر عصر ظهور كه نداي آسماني است توضيحات بيشتري بفرماييد و اين كه در روايات آمده نداي آسماني را هركسي به زبان خودش مي‌شنود بعضي‌ها اين گونه تعبير كرده‌اند كه به وسيله ماهواره و راديو و تلوزيون كشورها اين ندا به گوش همه مي‌رسد، نظر شما در اين باره چيست؟
حجت الاسلام كوراني: ما دو ندا نداريم، فقط ندايي آسماني و يك ندايي كه حضرت جبرييل مي‌دهد و اين معجزه است و ماهواره و غير ماهواره نداريم. نداي آسماني در آغاز شب است و در پشت آن نداي امام است.
به طور كلي يكي از اتفاقاتي كه قبل از ظهور حضرت مهدي (عج) رخ مي‌دهد، ندايي آسماني است كه مردم جهان به زبان خود آن را مي‌شنوند. صدايي است قوي و نافذ كه از آسمان و از هر سمت مي‌آيد، خفته را بيدار مي‌كند و نشسته را برپا مي‌دارد، مردم از اين صيحه آسماني به ناله و فرياد درآمده و از خانه‌هايشان بيرون مي‌آيند تا ببينند چه خبر است؟ آن ندا، مردم را به خودداري از ظلم و كفر و درگيري و خونريزي و پيروي از امام مهدي (عج) دعوت مي‌كند. حضرت را با نام خود و پدرش صدا مي‌خواند.
در روايات آمده است كه تمام انسان‌ها در برابر اين نشانه الهي وعده داده شده، سر تسليم فرود مي‌آورند.
و از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود: دو صيحه رخ مي‌دهد، يكي در آغاز شب و ديگري در پايان شب دوم. هشام بن سالم گويد: پرسيدم چگونه است؟ فرمود: صيحه‌اي از آسمان است و صيحه ديگر از سوي ابليس. پرسيدم چگونه اين يكي از ديگري بازشناخته مي‌شود؟
فرمود: كسي كه به آن گوش فرا دهد، بيش از آن كه به وجود آيد، آن را تشخيص مي‌دهد.
در مورد نداي آسماني كه بزرگ‌ترين نشانه ظهور حضرت مهدي (عج) است، بايد بگويم كه اين ندا در 23 ماه رمضان شنيده مي‌شود.
طبق روايات، پس از نداي آسماني، حضرت مهدي (عج) به طور سري با برخي از ياران و هواداران خود ارتباط برقرار مي‌نمايد و درباره آن بزرگوار در سراسر گيتي سخن بسياري به ميان آمده و نام وي زبان زد همگان گشته و محبتش در دل‌ها جاي مي‌گيرد.
دشمنان وي از ظهور آن حضرت سخت بيمناك شده و از اين رو براي دست يافتن به او به تلاش و كوشش مي‌پردازند. در ميان مردم شايع مي‌شود كه آن حضرت در مدينه منوره اقامت گزيده و حكومت حجاز با نيروهاي خارجي جهت كنترل اوضاع داخلي حجاز و پايان دادن به كشمكش قبايل با حكومت وقت لشكريان سفياني را از سوريه به ياري مي‌طلبند.
به هر حال آن چه از روايات برمي‌آيد، اين است كه دوره شش ماهه، يعني از خروج سفياني و نداي آسماني حضرت مهدي (عج) سرشار از تلاش و فعاليت امام (ع) و ياران ايشان است. و كرامات و معجزاتي به دست ياران و پيوستگان به آنها به وقوع مي‌پيوندد و آن رويدادي جهاني خواهد بود كه ذهن مردم و دولت‌ها را به طور يكسان مشغول مي‌دارد.
بفرماييد آيا آخرالزمان شامل برهه خاصي از زمان مي‌شود يا لفظي مشترك براي برهه‌هاي مختلفي از زمان است؟
حجت الاسلام كوراني: برهه و وقت مشخص نيست. آخرالزمان، آخرين مقطع از زمان وجود بشر در روي زمين است.
يعني فرض كنيد خداوند نقشه دارد كه انسان در اين زمين مثلا پانصد هزار سال عمر كند. فرض كنيد در اين پانصد هزار سال تكه آخرش بيست هزار سال مي‌شود آن تكه آخرش آخر زمان مي‌شود و …
…تعبير روشن عصر ظهور مربوط به روزهايي است كه حضرت مهدي (عج)در كوفه مستقر مي‌شوند و لشكرها را از آن جا به سراسر عالم مي‌فرستند. اين عصر از اين زمان آغاز مي‌شود و سيصد و نه سال ادامه پيدا مي‌كند، طبق روايات صحيح، مدت حكومت آقا بقيه الله، 309 سال است. به تعداد سال‌هايي كه اصحاب كهف در غار بوده‌اند و بعد از آن دوران رجعت شروع مي‌شود.
دوره آخر زمان و عصر ظهور چه تفاوتي ماهوي با يكديگر دارند؟
حجت الاسلام كوراني: ظهور يك حركت در دوره آخرالزمان است. اين دوره مرحله‌اي است كه خداوند ديگر اجازه ظلم و ستم نمي‌دهد. آمدن عدل الهي در زمين يعني پايان نهايت ظلم وستم بشر، از اول خداوند به ملائكه گفتند كه انسان خليفه الله در زمين است و ملائكه اعتراض كردند و به خداوند گفتند آيا در روي زمين كسي را قرار مي‌دهي كه خون ريزد و فساد كند؟
حجت الاسلام كوراني: ظهور يك حركت در دوره آخرالزمان است. اين دوره مرحله‌اي است كه خداوند ديگر اجازه ظلم و ستم نمي‌دهد. آمدن عدل الهي در زمين يعني پايان نهايت ظلم وستم بشر، از اول خداوند به ملائكه گفتند كه انسان خليفه الله در زمين است و ملائكه اعتراض كردند و به خداوند گفتند آيا در روي زمين كسي را قرار مي‌دهي كه خون ريزد و فساد كند؟خداوند تبارك و تعالي فرمود: نه، فساد و ظلم روي زمين دريك مرحله تمام مي‌شود و عصر امام مهدي (عج) آغاز عدل الهي است. هم چنين خداوند حضرت مسيح را براي كمك به امام مهدي (عج) نگه داشته است. و اين مرحله يعني پايان ظلم و ستم بشر و برقراري عدل الهي.
لطفا بفرماييد مدت حكومت امام مهدي (عج) چند سال است؟
حجت الاسلام كوراني: روايات دلالت دارد كه نهضت و انقلاب مقدس حضرت مهدي ارواحنا فداه در مدت چهارده ماه، كامل مي گردد، در شش ماهه اول، امام (عج) در اضطراب و نگراني به سر مي برند و حوادث را به طور نهان، توسط ياران خود رهبري مي كند و در هشت ماه بعدي در مكه ظهور مي كند و رهسپار مدينه و آنگاه راهي عراق و قدس مي گردد و با دشمنان خود وارد نبرد مي شود، جهان اسلام را بطور يكپارچه تحت فرمان و اطاعت خود در مي آورد. آنگاه با روميان (غربيها) پيمان آتش بس مي بندد.
امام حسن (ع) مي فرمايند كه : حداقل دو برابر حكومت بني اميه حكومت امام مهدي (عج) است و بعد از امام مهدي (عج) مراحل ديگري هم هست و روايت داريم كه امام مهدي در عصرش سيصدونه سال حكومت مي كند و اين دقيقتر است. چون در عصر ايشان با زمين با موجودات، كون و مكان ارتباط برقرار مي شود. همچنين روايت شده از امام مهدي (عج) 12 نفر از فرزندان امام مي آيند و بعد از آن حكومت به افراد ديگر مي رسد.
در مورد مرحله رجعت نيز توضيحاتي بفرماييد؟
حجت الاسلام كوراني: رجعت به معناني اين كه بعضي از افراد وقت ظهور حضرت زنده بشوند و از قبور خود خارج شده و يار حضرت بشوند اين رجعت كوچك يا رجعت صغري است و رجعت ديگر رجعت كبري و موعود است كه بعد از حكومت و مراحل حكومت حضرت امام زمان (عج) بين اين زمين و زمين هاي ديگر ارتباط بوجود مي آيد. روايتي داريم كه امام زمان با اين زمين ها ارتباط دارد در آنجا رفت و آمد مي شود و اين زمين ها چهارتا است، دو تا زمين آباد و دو تاي آنها خالي است كه بعدا در آنها هم رفت و آمد مي شود ، يعني عالم ما باز مي شود بر اين عوالم سپس كل عالم حيات دنيا بر عالم آخرت هم باز مي شود اين حالت جاني و كوني رفت و آمد مي شود و رجعت در آن مرحله متحقق مي شود.
حجت الاسلام كوراني: رجعت به معناني اين كه بعضي از افراد وقت ظهور حضرت زنده بشوند و از قبور خود خارج شده و يار حضرت بشوند اين رجعت كوچك يا رجعت صغري است و رجعت ديگر رجعت كبري و موعود است كه بعد از حكومت و مراحل حكومت حضرت امام زمان (عج) بين اين زمين و زمين هاي ديگر ارتباط بوجود مي آيد. روايتي داريم كه امام زمان با اين زمين ها ارتباط دارد در آنجا رفت و آمد مي شود و اين زمين ها چهارتا است، دو تا زمين آباد و دو تاي آنها خالي است كه بعدا در آنها هم رفت و آمد مي شود ، يعني عالم ما باز مي شود بر اين عوالم سپس كل عالم حيات دنيا بر عالم آخرت هم باز مي شود اين حالت جاني و كوني رفت و آمد مي شود و رجعت در آن مرحله متحقق مي شود.
۰۸ خرداد ۱۳۸۵