نوروز و وقایع مهمی که در این روز تاریخی رخ داده است در روایات متعددی مورد اشاره قرار گرفته است که برای درک اهمیت این روز نگاهی گذرا به متون اسلامی پیرامون این موضوع خواهیم داشت :

يا مقلب القلوب و الابصار يا مدبر الليل و النهار يا محول الحول والاحوال حول حالنا الی احسن الحال

هر انسانی در دعای روز نوروز که از اهل بیت(ع) صادر شده است، بین خود و خدایش رابطه برقرار می کند و خدا را به عنوان دگرگون کننده صدا می زند و می خواند. خداوندی که دگرگون کننده و مقلب و مدبر در طبیعت است.

خداوند مستقیم و به جبر در طبیعت تحول ایجاد می کند. اما اگر انسان بخواهد نوروز عادی را به نوروز ظهور تبدیل کند باید به دعای تحویل سال عمل کند. در اين دعا درخواست می کنیم که خدایا همانگونه که طبیعت و هستی تحول ایجاد میکنی حال من را به احسن حال تبدیل کن.

ویژگی نوروز اعتدال و هماهنگی است و این هماهنگی موجب ایجاد نشاط در طبیعت شده است و این اعتدال است كه ممکن است نوروز را به روز ظهور تبدیل کند. احسن الحال در زندگي مي تواند به اعتدال و نظم با پشتوانه معنویت منجر شود. اگر بین معنویت و دنیویت و جسم و روح و ابعاد مختلف زندگی فردی و خانوادگی و اجتماعی اعتدال برقرار شود احسن الحال در انسان محقق می شود.

نتیجه احسن الحال این است که نسبت و رابطه انسان با امام زیبایی ها و بهار و طبیعت نزدیک تر می شود و آسیب های زیست محیطی کمتر و هماهنگی انسان با طبیعت و ایام زیبایی ها بیشتر می شود.

اگر انسان به دعای تحویل سال معنایی نگاه کند و آرزوی احسن الحالی به معنای عدل خواهی داشته باشد و عدل را اول در خود و روابط اجتماعی محقق کند، نوروز می تواند برای او عید واقعی باشد.

عيد نه جامه رنگارنگ پوشيدن است كه اين عيد كودكان است. نه شربت و شيرينى و غذاهاى متنوع خوردن است كه اين عيد شكمبارگان است. نه به سياحت و تفرج بى محتوى پرداختن است كه اين عيد ولگردان است. نه بى بندوبارى و هرزگى و عياشى كردن است كه اين عيد بوالهوسان است. نه قاه قاه خنديدن و همديگر را به مسخره گرفتن است كه اين عيد غافلان است و نه سبزه روياندن و سفره هفت سين چيدن و آتش بازى كردن است كه اين عيد خرافه پرستان است.

هيچ كدام از اينها مفهوم عيد از ديدگاه اسلام نيست كه عيد اسلامى براى موفقيت در راه انجام وظيفه و تطهير نفس و تصفيه جان از ناپاكيها و تمرين صبر و استقامت و شكستن غرور و خودخواهى است.

و اگر بخواهيم عيد نوروز براى ما يك عيد واقعى باشد بايد به ارزشهاى اسلامى اين عيد كه در سايه تعاليم اسلامى رنگ دينى پيدا كرده توجه نموده و از ضد ارزشهاى عيد كه احياى ارزشهاى جاهلى و از سنتهاى دوران آتش پرستى است دورى نماييم

در روایات معصومین ( علیهم السلام) نیز بارها به موضوع عید اشاره شده است، هم‏چنان‏که گذشت، امیرالمؤمنین علی ( علیه السلام) هر روزی که در آن معصیت و گناه نشود، را روز عید خوانده است

در فرهنگ اهل بیت علیهم السلام اولین عید تاریخ، انتظار تحقق‏حاکمیت‏حق بوده است و امروز نیز عملا بزرگترین عید شیعیان روز تحقق حاکمیت‏مستضعفان و حکومت عدل و قسط و نابودی جور و ظلم است.

نوروز و آداب و رسوم آن، از سنت‏های باستانی ایرانی است. اسلام این سنت نیکو را با صبغه و رنگ دینی درآمیخت و دعاها و اعمال مستحب بسیار را در آن گنجاند ؛ در واقع اسلام، نوروز را به رسمیت شناخت و محتوای انسانی و معنوی به آن بخشید

هم‏زمانی نوروز با بسیاری از رخدادهای مهم تاریخی مذهبی

یکی از دلایل ارجمندی نوروز، هم‏زمانی این روز با بسیار از رخدادهای تاریخ‏ساز و ارزشمند دینی است. در روایت معلّی بن خُنیس از امام صادق علیه‏السلام آمده است که نوروز، روز استقرار کشتی نوح بر کوه جودی، نزول جبرئیل بر پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم ، شکسته شدن بت‏های کعبه به دست ابراهیم علیه‏السلام و حضرت علی علیه‏السلام ، روز بیعت اصحاب پیامبر صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم با علی علیه‏السلام به دلیل امیرمؤمنان شدنش در عید غدیر و روز پیروزی ایشان بر اصحاب نهروان بوده‏است.

معلی بن خُنیس، در روایتی از امام صادق علیه‏السلام نقل کرده است که ایشان می‏فرمایند: «هنگام نوروز غسل کن و پاکیزه‏ترین لباست را بپوش و به خوش‏بوترین عطر، خود را معطر ساز و آن روز را روزه بدار.» از این روایت، مبارکی عید نوروز در فرهنگ دینی به روشنی مشخص می‏شود.

معلى بن خنيس گويد: در روز نوروز بر امام صادق عليه‏السلام وارد شدم، ايشان فرمودند كه آيا اين روز را مى‏شناسى؟

عرض كردم: فدايت گردم اين روز، روزى است كه غير عربها (ايرانيان) آن را گرامى داشته و به يكديگر هديه مى‏دهند، امام صادق، عليه‏السلام، فرمودند: قسم به خانه عتيقى كه در مكه هست اين (تعظيم و هديه دادن) ريشه طولانى و قديمى دارد و براى تو آن را توضيح مى‏دهم تا از آن مطلع شوى، گفتم: اى آقاى من چنانچه اين مطلب را از تو بياموزم براى من بهتر از زنده شدن مردگانم و مردن دشمنان من است. حضرت فرمود: اى معلى! نوروز، روزى است كه خداوند در آن از بندگان خويش ميثاق گرفت كه جز او را عبادت و پرستش نكرده و به او شرك نورزند و به فرستادگان و پيامبرانش و نيز ائمه هدى ايمان بياورند. نوروز اولين روزى است كه خورشيد در آن طلوع كرد و باد در آن وزيدن گرفت و در آن روز درخشندگى زمين خلق شد. نوروز روزى است كه كشتى نوح بر كوه جودى كناره گرفت و نوروز روزى است كه افرادى كه از خانه‏هاى خود خارج شده و به آزمايش الهى از دنيا رفتند، مجددا به دنيا بازگشتند. در اين نوروز است كه جبرئيل بر پيامبر اكرم، صل‏الله‏عليه‏وآله، نازل شد و درست در همين روز است كه پيامبر اسلام، حضرت على را بر شانه خود گذاشت تا او بتهاى قريش را از بيت الحرام پايين كشيد و آنها را درهم شكست.

نوروز روزى است كه پيامبر به اصحابش دستور داد تا در مورد خلافت و ولايت مؤمنان با حضرت على عليه‏السلام بيعت كنند و در همين نوروز بود كه پيامبر، صل‏الله‏عليه‏وآله، على، عليه‏السلام، را به سوى جنيان فرستاد براى او از آنان بيعت ‏بگيرد. نوروز روزى است كه براى حضرت على بيعت مجدد گرفته شد(بعد از مرگ عثمان) و نوروز روزى است كه حضرت على، عليه‏السلام، بر اهل نهروان پيروز شد و ذوالثديه را كشت و نوروز روزى است كه قائم ما در آن روز ظاهر مى‏گردد و بالاخره نوروز روزى است كه قائم ما در اين روز بر دجال پيروز مى‏شود و او را بر زباله‏دان كوفه آويزان مى‏كند و هيچ نوروزى نيست مگر آنكه ما در آن روز توقع ظهور حضرت حجت، عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف، را داريم چرا كه اين روز، از روزهاى ما و شيعيان ما است كه عجم (ايرانيان) آنرا گرامى دشته ولى شما آنرا ضايع نموديد ...                  بحارالانوار، ج 56، ص 92)

آنگونه كه از حديث فوق به دست آمد، روز نوروز پيوند عميقى با مساله ولايت و رهبرى مسلمانان دارد، از اين روى شايسته است كه عيد نوروز را جشن ولايت دانسته و پيوسته در آن به ياد ظهور منجى عالم بشريت‏حضرت امام زمان، عجل‏الله‏تعالى‏فرجه‏الشريف، باشيم

شيخ جعفر مجتهدي درپاسخ سوالي در باب فلسفه نوروز مي فرمايند : روز عید غدیر كه نبی اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) حضرت مولا علی (علیه‌السلام) را به جانشینی خود معرفی كردند، مصادف بوده است با روز جمعه‌ای كه اول فروردین بوده است. بحار: ج 56 ص 91. المهذب البارع: ج 1 ص 194 ص 195. طهارة شيخ انصارى: ص 328

بنا به روايتى امام صادق(ع) فرمود: نوروز روزى است كه خداوند از بندگانش پيمان هايى گرفت كه تنها خداى يكتا را بپرستند و براى او همتا قرار ندهند وبه رسولان و حجت هاى خدا و امامان(ع) ايمان بياورند و روزى است كه كشتى نوح(ع) بر كوه جودى نشست.نوروز همان روزى است كه ابراهيم خليل(ع) بت هاى قومش را كه در آن روز براى شركت در مراسم جشن از شهر خارج شده بودند، شكست.

بنابر همان روايت امام صادق(ع) ،حادثه شگفت زنده شدن هزاران نفر از بنى اسرائيل به فرمان خدا كه پيش از اسلام روي داد ، در نوروز رخ داده است‌(در آيه 243 بقره به اين حادثه اشاره شده است).

در یك روز نوروز، هدیه‏ای برای امیرمؤمنان، علی(ع) آوردند، حضرت فرمود: این چیست؟ گفتند: امروز نوروز است. حضرت فرمود: پس در این صورت، هر روز ما را نوروز سازید. وسائل الشیعه، ج 12، ص 214.

امام صادق(ع) فرمود: هنگامی كه نوروز شد، غسل كن و تميزترين لباس‏هاي خود را بپوش و خود را با بهترين عطرها خوش‏بو ساز و چه خوب است كه در این روز، روزه‏دار باشى. همان، ج 5، ص 288.

در برخی روایات روز ظهور امام زمان (عج) نوروز دانسته شده است؛ وقتی توصیفات شخصیتی امام زمان (عج) و جامعه مهدویت هنگام ظهور را می خوانیم در مي يابيم شاخصه عدل در هر دو مشترک است. امام عصر(عج) امام عدل است و جامعه ای که محقق می کند نیز بر اساس عدل است، پس وقتی کسی آیینه تمام نمای عدل باشد و هدفش نیز تحقق عدل در روابط بین انسان ها باشد بستر زمانی آن نیز نمی تواند خالی از عدل باشد.

به همین جهت روز نوروز که روز اعتدال در طبیعت است بر اساس روایات می تواند احتمال روز ظهور داشته باشد تا بین زمان عدل، شخصی عادل و تحقق زمینه های یک جامعه عادل هماهنگي ايجاد شود.

امام صادق (ع) : نوروز روزی است که قائم ما اهل بيت در آن ظهور می کند.(بحارالانوار،ج52،ص276)

امام صادق (ع) : هيچ نوروزی نيست مگر آن که ما در آن روز منتظر فرج (ظهور قائم آل محمد) هستيم ؛ چرا که نوروز از روزهای ما و شيعيان ماست.(مستدرک الوسائل،ج6،ص352)

ولی امر مسلمین(مدظله) در بیانی بلند، سال نو را فرصتی برای تحول درونی انسانی می‏خواند و می‏فرماید: «تحویل هر سال جدید شمسی که با نوعی تحول در عالم طبیعت مصادف می‏باشد، فرصتی است تا انسان به تحول درونی و اصلاح امور روحی و معنوی و فکری و مادی خود بپردازد. این دعای شریفی که به ما تعلیم داده‏اند تا در آغاز سال بخوانیم، درس همین تحول است. در این دعا از خدا درخواست می‏کنیم که در حال و وضعیت روحی و نفسانی ما، تحول و دگرگونی مبارکی را ایجاد کند. ایجاد تحول کار خداست. اما ما موظفیم که برای این تحول در درون و در زندگی خود و در جهان اقدام و تلاش کنیم.»

و آیا اینک و با تحولات عظیم کنونی جهان و بشارتهای بزرگ ولی امر مسلمین(مدظله) نمی توان آشکارا دید که فصلی نو در تاریخ بشریت آغاز شده است ؟

و اگر نوروز یعنی تغییر و نو شدن و تحول و انقلاب و جوش و خروش و به دور انداختن کهنه ها و پوسیده ها و زمان شادیها و سرورها ، آیا اینک با قیام بزرگ مستضعفان جهان و آغازی فصلی تازه در تاریخ بشریت و شادی و سرور رهایی ها و فروپاشی نظام های کهنه و پوسیده ی مکاتب بشری ، نمی توان به روشنی گفت که نوروز جهانی در راه است؟!

روزی نو که با تابش آفتاب ولایت و بارش بارانهای شگفت آغاز می شود ، هم طبیعت را زنده تر از همیشه می گرداند و هم جان انسان را خدایی تر از هر زمان و عید واقعی که عبودت حضرت حق باشد را به انسان هدیه می دهد

و بشر شاد و مسرور در این عید بزرگ الهی ...

-------

با عرض سلام به همه ی عزیزان

پیرو تاملات جدیدی که در فیلم لحظه دیدار داشتیم به نظر میرسد که این فیلم علاوه بر نقاط مثبت دارای نقایصی می باشد که می طلبد با شور و مشورت و استفاده از نظرات منتقدین و صاحب نظران این نقایص برطرف شده و نسخه کامل تر و بهتر این فیلم ارائه شود. لذا از کلیه دوستان میخواهیم که در انتشار این فیلم کمی تامل کنندتا نسخه ی کامل تر آن ارائه شود.

علی اصغر سیجانی