رایحه ظهور

دولت رفاه

مدینه فاضله اسلامی مدینه رفاه و آسایش همگانی است رفاه و تنعم به شکلی که دیگر نیازمند و صاحب حاجتی در جامعه یافت نشود و دلیل مهم این امر توزیع عادلانه ثروت ها و منابع است .او خواهد آمد تا به بركت وجودش، همه جمعيت روى زمين از رفاه وآبادانى برخوردار شوند.

از برنامه های الهی حکومت حضرت رفاه همگانی و  اباد ساختن جهان است

به برکت وجود مقدسش همه ی مردم روی زمین از رفاه و آبادانی برخوردار خواهند شد و حق هرکسی به صاحبش داده خواهد شد و امنیت و آرامش در جهان حاکم می شود. در هیچ كجای دنیا نبود امكانات خدادادی باعث فقر نیست، بلكه بیشتر تبعیض در تقسیم داده های طبیعت و غصب و اجحاف بوده كه فقر و نداری انسانها و ملتها را در پی داشته است.

اگر دولت های استعمار گر به چپاول ملل تحت ستم دست نمی آلودند، داشته های هر سرزمین به راحتی كفاف ساكنان آن را می داد و شاهد این همه فقر و گرسنگی نبودیم.

با برپایی حكومت عدل مهدوی، دست ظالمین از چپاول در بندان و مستضعفان كوتاه خواهد شد و بالاتر اینكه انسان های ضعیف نگاه داشته شده، حاكمان زمین خواهند شد. در این حكومت به دلیل گسترش عدالت همه جانبه ومساوات فراگیر امكان استفاده همگان از نعمت های خدادادی فراهم خواهد بود؛ رفاه عمومی چندان برقرار می شود كه پیدا كردن فقیر برای دادن صدقه و احسان و زكات به یك مشكل بدل خواهد شد

قال علی (ع) :

اذا قام القائم... واخرجت الارض بركاتها ولا یجد الرجل منكم یومئذ موضعاً لصدقته ولا بره..؛

بحارالانوار، ج، ۵۲ ص۳۳۸. ،

و طبق وعده الهی تقوای مردمان باعث می شود كه بركات و گنج های- معادن- زمین در اختیار انسان ها قرار بگیرد و هیچ خرابه ای نماند مگر اینكه آباد شود و بدین ترتیب عنصر سوم جامعه ایده آل فراهم خواهد گردید.

قال الصادق (ع) :

القائم منصور بالرعب مؤید بالنصر.... فلا یبقی فی الارض خراب الا عمر؛

بحارالانوار، ۵ص۱۹۱.

از روایاتی که بیانگر وضعیت رفاهی و اقتصادی جامعه مهدوی است، چنان رایحه استغنا و بی نیازی استشمام می شود که آدمی را مشتاق می کند تا در آن دوران حضور داشته باشد و آن را درک کند.

خداوند قلب های امت محمد صلی الله علیه و آله را چنان سرشار از وسعت غنا و بی نیازی می ‌‌كند كه از سرتاسر گیتی تنها یك مرد نزد او می ‌‌آید و از حضرت مال می ‌‌خواهد. حضرت، او را نزد خزانه ‌‌دار می ‌‌فرستد تا خواسته ‌‌اش را برآورده سازد. او نزد خزانه‌‌دار می ‌‌رود و به او گفته می ‌‌شود، خود به خزانه برو و هر آنچه می ‌‌خواهی، برای خویش بردار ..مرد می ‌‌رود و آن ‌‌قدر طلا و نقره بر می ‌‌دارد كه نمی ‌‌تواند آن ها را حمل كند. مقدار زیادی از اموال را بر جای می ‌‌گذارد و مقداری از آن را به تناسب نیرو و قدرت خویش برمی ‌‌دارد و خارج می ‌‌شود. هنوز چند قدمی دور نشده است كه با خود می ‌‌گوید: من حریص‌‌ ترین فرد از امت محمد صلی الله علیه و آله هستم كه به اینجا آمده‌‌ام!سپس مال را به خزانه برمی ‌‌گرداند و وقتی خزانه ‌‌دار را می ‌‌بیند و جریان را باز می ‌‌گوید، پاسخ می ‌‌شنود: «ما آنچه را كه دادیم، پس نمی ‌‌گیریم

مسند، احمد بن حنبل، ج3، ص37 و  سیوطی، جلال‌‌الدین، الدرالمنثور،  ج6، ص

57

روایت دیگری رفاه اقتصادی دوران با سعادت و باشکوه حکومت مهدوی را این چنین توصیف می کند:

امت او چنان در نعمت غرق خواهند بود كه چشم به هیچ مالی نمی ‌‌دوزند و خزانه بیت‌‌المال سرشار است، از دارایی ‌‌هایی كه راهی برای مصرف آن ها نیست. برای مصارف خمس و زكات هیچ موردی یافت نمی ‌‌شود و فقر از جامعه آن روز ریشه‌‌كن خواهد شد، اما چگونه جامعه‌‌ای به این درجه از استغنا خواهد رسید؟ ... . خداوند برای آخرین گنجینه خویش در خزانه بی ‌‌انتهایش، نعمت های ویژه پنهان نموده است. او اراده كرده است تا صالحان را وارث زمین كند و مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، پدر صالحان است

مقدسی شافعی، عقدالدرر، ص200.

خشنودي و بی نیازی همگان و ایجاد رفاه عمومی

چون حکومت امام زمان علیه السلام حکومت تقوا است، آثار تقوی هم ظاهر می شود. و من جمله آثار تقوا نزول برکات از آسمان و باز شدن درهای برکت از زمین و آسمان است که حل مشکلات مردم و روزی فراوان نیز بدنبال آن است

«ولو أن أهل القری آمنوا و التقوا لفتحنا علیهم برکات من السماء و الأرض »

«و من یتق الله یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لا یحتسب »

«و من یتق الله یجعل له من أمره یسرا ».

در روایات از کثرت مال ,وفور نعمت ,بارانهای پیاپی , رهایی از مشکلات زندگی و ابادانی خرابیها سخن به میان آمده است از مجموع روایات چنین بر می آید که  در روزگار شکوهمند حکومت عدل جهانی , همگان از نعمت های وافر الهی بهره مند خواهند شد و حق هر صاحب حقی به او میرسد و امنیت و آرامش در جهان حاکم خواهد شد حتی درندگان نیز به همدیگر اذیت و آزار نخواهند رسانید

از روایات چنین فهمیده می شود که قیام مهدی عج علاوه بر شادی و خشنودی زمینیان و مردمان منتظر منجی  موجب خرسندی و خشنودی دیگر موجودات زمینی و اهل آسمان و حتی مردگان می شود

رسول خدا ص می فرمایند :

همه ی اهل آسمان و زمین  پرندگان حیوانات درنده وماهیان دریا از ظهور حضرت مهدی شاد و خرسند می شوند البیان ص 118

حضرت امام رضاع می فرمایند:

در آن هنگام گشایشی بر مردم می رسد به طوری که مردگان آرزوی زندگی دوباره می کنند

غیبة طوسی ص 268

در حکومت امام عصر عج مردم در وضعیت اقتصادی خوبی به سر می برند بازرگانی رونق یافته و بازارها فعال میشوند

رسول خدا ص می فرماید :

از نشانه های ظهور مهدی عج این است که مال و ثروت همانند سیل در میان مردم به جریان می افتد علم و دانش ظاهر می شود و بازرگانی گسترش یافته شکوفا می گردد

عیون الاخبار ج1 ص 12

امام‌ صادق‌، علیه‌السلام‌:

به‌ هم‌ بپیوندید. به‌ یکدیگر نیکی‌ روا دارید و مهربانی‌ کنید. سوگند به‌ آن‌ کس‌ که‌ دانه‌ را در دل‌ خاک‌ شکافت‌ و جان‌ انسان‌ را آفرید، روزگاری‌ برسد، که‌ کسی‌ برای‌ درهم‌ و دینار خویش‌ جایی‌ نیابد، به‌ این‌ علت‌ که‌ همة‌ مردمان‌، از فضل‌ خدایی‌... بی‌ نیاز باشند و مستغنی.

در حدیثی از امام صادق ع نقل شده که می فرمایند:

به همه  شیعیان ما اجازه داده شده از آن چه در درست دارند به شیوه ای نیکوانفاق کنند ولی هنگامی که قائم ما قیام کند بر همه ثروت اندوزان ثروت اندوزی را حرام میکند بر صاحبان گنج هاست که گنج های خود را پیش او بیاورند تا در راه بی نیازی عمومی خرج شود

اصول کافی ج3 ص 61

«تنعم امتي في دنياه نعيماً لم تنعم مثله قط، البرّ منهم و الفاجر و المال كدوس، ياتيه الرّجل فيحثوا له»؛

در دولت او، مردم آن‌چنان در رفاه و آسايش به سر مي‌برند كه هرگز نظير آن ديده نشده است. مال به قدري فراوان مي‌شود كه هر كس نزد او بيايد، اموال فراواني زير پايش مي‌ريزد

علي اربلي، كشف الغمه، بيروت، دارالاضواء، ج 3، ص 263؛ محمدباقر مجلسي، پيشين، ج 51، ص 76.

امام صادق ع می فرمایند:

به منادی دستور میدهد که در میان مردم اعلام کند هرکس نیازی به مال دارد برخیزد از میان همه مرد م فقط یک نفر برمی خیزد و میگوید :من! حضر ت قائم به او می فرماید  برو پیش کلید دار و بگو مهدی به تو دستور می دهد که مالی به من بدهی کلید دار می گوید جامه ات را بیاور .جامه اش را پهن میکند و وسط آن را پر می کند هنگامی که آن را بر دوش میگیرد پشیمان می شود که چرا در میان امت محمد ی ص من از همه آزمندتر باشم؟ چرا آن عفت نفس عمومی را من دارا نباشم؟ آنگاه مال را به کلید دار پس می دهد و پدیرفته نمی شود و حضرت مهدی عج می فرماید؟ ما آن چه عطا کردیم هرگز باز پس نمی گیریم.

منتخب الاثر ص 147 – کشف الغمه –ج3 ص 273

از روایات چنین به نظر میرسد که اولا مردم در حکومت حضرت بدون زور و فشار به وظایف خود در همه ابعاد عمل میکنددو با پرداخت خمس و زکات به حکومت اسلامی رقم بزرگی به دست می آید که دولت عدل برهرگونه اقدام اصلاحی و خدمات همگانی قادر می شود

ثانیا چنان بلند طبعی و رو ح بی نیازی و قناعت در مردم ان عصر پدید می آید و از غنای روحی برخوردارند که احساس بی نیازی می کنند و این همان دگرگونی معنوی است که در آن زمان بوجود می آید

امام صادق ع فرمود:

صله رحم به جای آورید و با همدیگر نیکی و مهربانی کنید سوگند به خدایی که دانه را شکافت و انسان را آفرید روزی خواهد رسید که یکنفر از شما نتواند محلی را پیدا کند که دینار یا درهمی از مال خودش را ان جا به مصرف برساند

در عصر حاکمیت دولت عدل ؛ که زمان شکوفایی علم و دانش است و به موازات گسترش بهداشت بو پیدایش آرامش روانی در جامعه همرا ه با گسترش کشاورزی و دامداری وتامین تغدیه مطلوب ؛وضعیت جسمی مردم دگرگون گشته و عمرها طولانی میشود

امام صادق ع فرمود:

هنگامی که قائم قیام کند خداوند بیماریها را از مومنان دور می سازد و تندرستی را به آنان باز میگرداند

غیبة نعمانی ص 317  - بحار الانوار ج 52 ص 364 – اثبات الهداة ج3 ص 493

امام باقر ع در مورد بهداشت محیط زیست در حکومت حضرت مهدی عج می فرمایند:

هنگامی که قائم ما قیام میکندراه های اصلی راتوسعه میدهد بالکن هایی که به داخل راه ها آمده از بین می برد ناودان هایی که به کوچه می ریزد بر میدارد هیچ بدعتی  نمی ماند مگر این که ان را از بین می برد و هیچ سنت نیکی نمی ماند جز این که آن را بر پا میدارد

ارشاد مفید ص 365 – غیبة طوسی کص 283

در حکومت حضرت مهدی که مردم به اطاعت خداوند روی می آورند و بر فرمان حجت خدا گردن می نهند دیگر دلیلی ندارد که زمین و آسمان از برکاتش بر بندگان خدامضایقه کنند از این  باران های موسمی شروع به باریدن میکنند رودخانه ها پرآب میشود زمین ها حاصل خیز گشته و کشاورزی رونق می یابد دامداری گسترش یافته اقتصاد جامعه شکوفا می شود فقر و تنگدستی از بین رفته آبادانی در همه جا به چشم می خورد

موعود نامه ص 114

ظاهر شدن گنچها و ذخیره هایی که در زمین پنهان و سپرده شده

فراوانی نعمت و آبادی زمین

امام صادق ع فرمودند: زمین تمام گنجینه های خود را آشکار می سازد و برکاتش را بیرون می فرستد

ارشاد مفید ص 364

برای دستیابی به خودکفایی و رفاه در سطح جامعه بشری، شناسایی معادن و منابع زیرزمینی و استخراج و بهره برداری از آنها کاری ضروری است، و چاره ای جز این نیست که از همه امکانات وطن انسان یعنی زمین بهره برداری شود. بسیاری از ثروتها و مواد لازم برای زندگی، از معادن به دست می آید. این معادن و مواد دیگری که برای بشر امروز شناخته شده نیست، در دوران ظهور مورد بهره برداری قرار می گیرد.

در کمال الدین است که خداوند در شب معراج به پیامبر فرمود : از برای او یعنی حضرت قائم عج ظاهر میکنم گنجها و ذخیره هارا به مشیت خود نجم الثاقب ص 144

در ارشاد شیخ مفید آمده است از امام صادق ع که فرمود:

چون قائم قیام خروج کند ظاهر میکند زمین گنجهای خود را تا می بینند مردم آن گنجها را بر روی زمین

در دوران پیش از ظهور بسیاری از معادن شناخته شده است و بشر کنونی و آینده به سرعت آنها را استخراج می کند و در زندیگ به کار می گیرد. بنابراین از تأکید فراوان احادیث بر موضوع معادن و آشکار شدن آنها برای امام قائم (ع)، می توان حدس زد که آنچه شناخته شده و قابل اکتشاف برای بشر کنونی است (به علت محدودیت دانش بشری نسبت به دوران ظهور و تکامل علم و عقل انسان با راهنمایی و تعلیم معلم بزرگ الهی حضرت مهدی (ع) بسیار ناچیز است، و در دوران آن رستاخیز عظیم مواد و معادنی شناخته و اکتشاف می شود که چهره زندگیها را به کلی دگرگون می سازد.

امام علی (ع):

... و تخرج له الارض افالیذ کبدها و تلقی الیه سلما مقالیدها ...

... زمین آنچه را در اعماق خویش دارد برای وی بیرون دهد، و همه امکانات و برکات خویش را در اختیار او گذارد

نهج البلاغه /425

امام باقر (ع):

.... و تظهر له (القائم ع) الکنوز ...

....  برای قائم ما گنجها آشکار می گردد .

کمال الدین 1/331

..پیامبر، صلّی‌اللّه‌علیه‌وآله‌:

مهدی‌، در امت‌ من‌ خواهد بود. در آن‌ روزگار، آسمان‌، باران‌ فراوان‌ ببارد و زمین‌ هیچ‌ روییدنی‌ را در دل‌ نگاه‌ ندارد.

امام‌ علی‌، علیه‌السلام‌:

اگر قائم‌، بپاخیزد، آسمان‌ ـ چنانکه‌ باید ـ باران‌ بارد و زمین‌ گیاه‌ رویاند. کینه‌ها از سینه‌ها بیرون‌ رود. حیوانات‌ نیز با هم‌ سازگاری‌ کنند. در آن‌ روزگار، زن‌، با همة‌ زیب‌ و زیور خویش‌، از عراق‌ در آید و تا شام‌ برود، نه‌ جایی‌ زمینی‌ بی‌ سبزه‌ بیند و نه‌ درنده‌ای‌ او را نگران‌ سازد.

یامبر صلى‌اللّه‌علیه‌وآله‌وسلم فرمود:

«رودخانه‌ها، پر از آب مى‌شود و چشمه‌سارها به جوشش آمده، لبریز مى‌گردد و زمین چند برابر محصول مى‌دهد». (بحار‌الانوار، 52/304)

و دام و گوسفند فراوان مى‌گردد. (بحار‌الانوار، 51/81)

در عصر حکومت مهدی عج خداوند برکت را از اسمان فرو می فرستد محصولات چند برابر میشود

خداوند در سوره بقره آیه 261 می فرماید

درهر سنبلی صد دانه به عمل می آید و خداوند برای هرکس که اراده نماید زیادتر میکند

روایت ها از برکت زمین که امروز آن را در دلش نهفته است و از سخاوت آسمان می گویند که در آن دوران به برکت وجود ولی خدا در زمین، بیابان های خشك و بی ‌‌آب و علف عراق كه در فاصله بین كوفه و كربلا وجود دارند، به بركت باران و هدایت آب های سرگردان - كه به دستور حضرت صورت می ‌‌گیرد - سرسبز و آباد می ‌‌شوند و خانه هایی در آن زمین ها ساخته می ‌‌شود و سرپناهی برای بی ‌‌پناهان مهیا می ‌‌گردد.

آن حضرت فرمان می ‌‌دهد تا آبراهی از پشت كربلا حفر كنند كه تا غرییّن جریان می یابد و به سوی نجف اشرف سرازیر می شود. آنگاه بر سر راه این آب، پل ها و آسیاب ها جریان می یابد و به سوی نجف اشرف سرازیر می شود.

شیخ طوسی، الغیبه، ص281.

این ‌‌گونه مناطق خشك، صحراها و بیابان ها، به مناطق مسكونی تبدیل می شود و خانه‌‌ هایی زیبا در دشت های سبز و آباد بنا می ‌‌شود كه آدمی را به یاد درختان و نهرهای بهشتی می ‌‌اندازد. این آبراه ها برای سیراب كردن تمامی صحراهای خشك كه به نجف و كوفه متصل می ‌‌شوند، حركت می ‌‌كنند و به واسطه این جریان، حتی صحرای شام و صحرای نفوذ و رفبع الخالی نیز آباد می ‌‌شوند.

روشن است که وقتی بیابان های تفتیده عراق و عربستان، سبز و آباد می ‌‌شود و آب در آبراهه ‌‌ها و آبادی ها موج می ‌‌زند، در كشورهایی كه استعداد و امكانات رویش و آبادانی دارند، چه خواهد شد؟ به یقین رویش و بالندگی در این كشورها، صد چندان خواهد شد.

زمین در نهایت سخاوتمندی و گشادگی، همه ذخیره ‌‌ها و بذرهای نهفته در درونش را تقدیم می ‌‌كند. نزدیك ظهور امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، آسمان به مدت چهل روز هیچ قطره‌‌ای در گنجینه خود نگاه نمی دارد و آبشاری بر زمین جاری می‌ ‌کند، وصف ناپذیر و زمین های مرده ای كه با این باران زنده شده‌‌اند، در صبح ظهور خود را به گیاهان و سبزهر‌‌ها می ‌‌آرایند و خودنمایی می ‌‌كنند

آسمان نیز عاشقانه و سخاوتمندانه ‌‌تر از همیشه بركات و آبشار رحمت خود را بر سر مؤمنان نثار می ‌‌كند و بارش رحمت الهی وصف‌‌ ناپذیر است و زمین، پاره‌‌های جگر و میوه دل خود؛ یعنی معادن طلا و نقره‌‌اش را به پای امام و امت او می ‌‌ریزد و این گونه همه سرشار از بی‌‌ نیازی و مناعت طبع می ‌‌شوند.

مؤمنان، سعادتمندانه زندگی می کنند و هیچ کس از انجام فرامین و دستوران الهی شانه خالی نمی کند و با جان و دل به انجام دستورات الهی میپردازند

زمین، پیوسته گیاه و سبز می ‌‌رویاند، آن گونه‌‌ كه بانویی بین عراق و شام را طی می ‌‌كند، در حالی كه قدم های خود را فقط بر روی گیاه می ‌‌گذارد

بحارالأنوار، ج52، ص319.

جهان، با پياده شدن عدالت، خرّم شود. آسمان، باران‌هايش را فرو ريزد. درختان، ميوه‌هاي خود را آشكار مي‌سازد. زمين، گياهان خود را بيرون مي‌فرستد و براي ساكنان خود، آرايش مي‌كند.

اینجاست که باید دست نیایش به درگاه خداوند یکتا برداریم تا ما نیز حکومت حقه و الهی حضرت را درک کنیم . آمین

پیشرفت و کامل شدن علم و دانش

پیشرفت و کامل شدن علم و دانش در گذر زمان برایمان شاید ملموس تر باشد به حامعه امروزي بشر که  نگاهي کنيم و هراز گاهی یادی از دوران گذشته داشته باشیم مي توانیم  دريابيم که بشر با اين جثه کوچکش چه ها که نکرده است؟!  بين آن روزها که کبوتران نامه رسان پيغام ها را جا به جا مي کردند و امروز که حتي نامه ها هم ديگر کمترين جايگاه را دارند و موبايل و ايميل و ... جايشان را پر کرده اند ...

بين آن روزها که رفتن از يک سرزمين به سرزميني ديگر چه جانکاه بود و طاقت فرسا و گاه ماهها به طول مي انجاميد و امروز که بشر پا از زمين فراتر نهاده و سفر به کُرات را آغاز کرده است و چه کوتاه هم راه مي پيمايد براي رسيدن ... .

بين آن روزها که همه چيز ابتدايي بود و ساده و امروز که همه چيز مدرن شده است و پيچيده

اساس و بنيان جوامع انساني را علم و دانش آنها تشکيل مي دهد. جهان امروز، جهان دانش و انديشه عصر روشنفکران و دانشمندان است؛ علم و دانش است که مسير زندگي انسان را مشخص و هدايت مي کند. تنها به واسطه علم مي توان به علل امور پي برد و از نظر فلاسفه تنها راه به سوي مدينه فاضله علم است. شرافت آدمي در تحصيل علم است، نه در جنگ و گردنکشي و بندگي انسان تنها در راه کسب علم معنا دارد.

روايات، جهان را در روزگار امام عصر(ع)، جهانى متمدن و در اوج قدرت وپيشرفت علمى معرفى مى كند. فرق اساسى پيشرفت در روزگار حضرت مهدى (ع) با جهان كنونى در اين است كه در آن زمان، بشر در عين اين كه به بالاترين رشد علمى وصنعتى مى رسد، به همان اندازه به تعالى اخلاق وكمال انسانى نزديك مى گردد . دانش و علمى كه امام عصرف(ع) بر روى مردم مى گشايد، قابل سنجش با پيشرفتى ائمه بشر از نظر علمى داشته است، نيست و مردم نيز استقبال بيشترى به فراگيرى دانش نشان خواهند داد تا جايى كه حتى زنان جوان كه هنوز سنى از آنان نگذشته است آن چنان به كتاب خدا ومبانى مذهب آشنا مى شوندكه به ؛آسانى، حكم خدا را از قرآن كريم استخراج مى كنند ب

بحار الانوار ج 52 ص 0352

در مجامع روایی شیعه سخن از آن است كه با ظهور مهدی، خداوند دست رحمت بر سر مردمان كشد و عقل آدمیان چند برابر گردد

عن ابی جعفر (ع) :

اذا قام قائمنا وضع الله یده علی رؤوس العباد فجمع به عقولهم

اصول كافی، ج۱، ص۱۰

و نیز آمده است كه كل علم بشر تا زمان ظهور به اندازه دو قسمت از بیست و هفت قسمت است و بقیه علم درزمان حاكمیت او بدست بشر خواهد افتاد.

از نظر محاسبات عادی بشری می توان چنین قلمداد نمود كه بسط عدالت و رفاه زمینه به فعلیت رسیدن نیروهای ذاتی انسان را كه تا قبل از حاكمیت عدل مهدی به دلیل نبود امكانات، به فعلیت نرسیده بود، فراهم می سازد و توان های بیشتر، انگیزه های مضاعف، و حمایت های فزونتر از فعالیت های علمی باعث این جهش علمی خواهد گردید.

البته این تحلیل بدون در نظر گرفتن امدادهای خاص خدایی به حاكم عدالت مطلق و شهروندان مملكتش است كه از آن به كشیدن دست بر سر انسان ها(لطف) تعبیر شده است.

همین گشایش ها و توسعه علمی است كه مقدمات استفاده بیشتر از منابع زمین را برای آدمیان فراهم می كند؛ امری كه درمتون روایی از آن به «خارج كردن بركات زمین برای امام»تعبیر شده است.

رواياتى كه درباره پيشرفت صنعت در عصر ظهور آمده است، نمايانگر دگرگونى شگرفى در اين زمينه است مانند رواياتى كه مى گويد:

شخصى در مشرق برادرش را در مغرب مى بيند بحار الانوار ج 52 ص 0391

حضرت را به هنگام سخنرانى، همه جهانيان مى بينند كافى ج 8ص 240 بحار الانوار ج 2 5 ص 336

چوب تعليمى وبند كفش با انسان سخن مى گويند ه. مسند احمد، ج 3، ص 89 فردوس الاخبار ج 5 ص 98.

اشياى درون خانه وديوارهاى خانه به انسان گزارش مى دهند بحار الانوار ج 52، ص 365 غيبة نعمانى ص 319.

براى مسافرت، در يك چشم به هم زدن به مقصد خود مى رسند احقاق الحق ج 3 1 ص 1 35 فردوس الا خبار ج 2 ص 449.

و نمونه هاى بسيارى كه هر چند برخى از آن ها شايد اشاره به اعجاز داشته باشد، ولى با توجه به همه روايات، آن دگرگونى را مى توان دريافت

بحار ج 52 ص 352

امام صادق علیه‌السلام مى‌فرماید:

«دانش، بیست و هفت حرف است و همه آن چه پیامبران آورده‌اند، تنها دو حرف از آن است و مردم تا کنون جز با آن دو حرف با حرف‌هاى دیگر آشنایى ندارند. هنگامى که قائم عجل‌اللّه‌تعالى‌فرجه‌الشریف قیام کند، بیست و پنج حرف دیگر را بیرون مى‌آورد و بین مردم نشر و گسترش دهد و آن دو حرف را نیز ضمیمه کند و مجموع بیست و هفت حرف را میان مردم گسترش مى‌دهد».

(بحار الانوار، ج52، ص336)

حکومت آن حضرت موجب رشد و کمال عقل و اخلاق است و بشریت به نهایت بلوغ خود می رسد و در اخلاق اندیشه و علم به کمال خواهد رسید

حضرت علی ع فرمودند :

ای کمیل هیچ علمی نیست مگر آن که من افتتاح کننده آنم و هیج جیزی نیست مگر آن که قائم آن را به پایان بر ساند

مکیال المکارم ج1 ص 117

مشخص است که تغییرات و تحولات در دوران ظهور بی نظیر است

من بارها اين را گفته ام بعضي ها فكر ميكنند حضرت كه آمدند آخر دنياست ، نه تازه شروع دنيا و شروع تاريخ بشريت آن وقت است. اين مدتي كه از عمر بشريت گذشته چند هزار سالي است كه بشر در اين سنگلاخ ها و در اين بيابانها و كويرهاي وحشتناك همين طور سينه خيز و با زحمت رفته تا خودش را به جاده اتوبان وسيع آسفالته برساند و ازآنجا زندگي تاريخي خود را تازه شروع كند. آن جاده را حضرت افتتاح ميكند حركت تاريخي انسان آنوقت است. آن وقت است كه استعدادهاي انسان ظهور خواهد كرد. هنوز اين دانشي كه بشر تا امروز پيدا كرده در مقابل استعدادهايي كه خدا در وجود بشر گذاشته صفر است. من شايد يك وقتي گفته باشم و شما شنيده باشيد دانشمنداني كه در اين رشته هاي علمي متخصص هستند و با واقعيتهاي علمي سرو كار دارند اين نظريه را داده اند كه اگر بشر بتواند 50% از استعدادهاي خود را مورد استفاده قرار دهد تمام اين وسايل ارتباطي كه در دنيا است بيكار و بيهوده ميشوند. شما الآن مثلا با ماهواره يا تلفن از اين طرف دنيا با آن طرف دنيا تماس ميگيريدو با يكي حرف ميزنيد ، اما اگر 50% از نيروي تمركزي كه در شماست به كار بيافتد ميتوانيد با آن طرف دنيا بدون اين ارتباطات تماس بگيريد و با هركسي كه مي خواهيد در آنسوي كره زمين حرف بزنيد، فكرتان را بگوئيد، فكر اورا تحويل بگيريد. اين نيروي انسان است ما اين نيروها را كشف نكرده ايم ، از اين قبيل نيروها در وجود بشر زياد است « و فيك انطوي العالم الاكبر» اين عالم اكبر آن روز بايد بروز پيدا كند و روز ظهورش آنوقت است و الا اگر حضرت آمدند و دنيا پر از عدل داد شد  ولي آن هنگام آخر عمر بشر باشد و منتظر صور اسرافيل باشيم ، اين كار كه نشد بشر چند هزار سال با اين زحمت زندگي كند بعد حضرت بيايند و دنيا را پر از عدل و داد كنند و بعد هم دنيا تمام شود.

وقت ظهور آنحضرت دنيا تازه شروع ميشود و آمدن حضرت اول زندگي بشر ، اول تاريخ انسان و اول رشد و تعالي جوامع بشري بصورت كلان –نه بصورت تك تك كه حالا داريم- تازه شروع خواهد شد.

سخنان مقام معظم رهبري در ديدار با دست اندركاران و دانش پژوهان مركز تخصصي مهدويت بنياد فرهنگي حضرت مهدي موعود(عج) و نشريه علمي- تخصصي انتظار

رشد عقلانی و کنار رفتن پرده های ظلمت

در آن دوران جهان شاهد رشد عقلی در همه ی ابعاد نظری و عملی و ابزاری و درنتیجه رسیدن به اوج پیشرفت و کنار رفتن پرده های ظلمت   خواهد بود.به عبارت دیگر  همان گونه که برابری و اخلاق و عدالت حاکم می شود، به همان نسبت هم عقلانیت و شعور همگانی رشد می کند؛ و شاید بتوان گفت که عدالت و برابری موعود مولود رشد عقلانیت آن زمان است.

در بيان چگونگي رشد عقل نظري ميان مردمان بعد از ظهور، بايد چنين گفت: از آن‌جا كه عقل نظري، از مقوله شناخت و علم است و نيز عامل جدائي حق از باطل شمرده مي‌شود، بر اين اساس هرگاه در جامعه‌اي شناخت و معرفت به حقايق و هستي بيشتر باشد،‌نشان از رشد و تعالي عقل نظري مردم در آن جامعه مي‌باشد.

البته ميان حقايق و هستي‌ها، عالي‌ترين وجود و هستي، از آنِ خداوند متعال است؛ پس هرگاه عقل نظري مردم رشد كرد، خداشناسي و ماورا‌شناسي ميان مردم بيشتر مي‌شود؛ چنان‌كه پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي‌فرمايد:

«الا و ان اعقل الناس عبد عرف ربه فاطاعه»؛

آگاه باشيد! به راستي كه خردمندترين مردم، بند‌ه‌اي است كه پرودگارش را بشناسد و فرمانش برد

حسن ديلمي، اعلام الدين، بيروت، مؤسسة الوفاء، ج15، ص337.

آنچه از روايات معصومين عليهم السلام دربارة زندگي مردم در دوران پس از ظهور و دوران نظام جهاني مهدوي برداشت مي‌شود، اين است كه مردم، از نظر خداشناسي و توجه به خدا، در حد عالي قرار دارند. در واقع، همان رشد و تعالي عقل نظري، ميانشان جاري است

«يطهر الله به الارض من اهل الكفر و الجحود. و تطوي له الارض و يذل كل صعب»؛

خداوند، به دست او، زمين را از لوث كافران و منكران پاك مي‌كند، زمين زير پايش مي‌پيچد و هر كار سخت و دشواري براي او آسان مي‌شود

علي حايري يزدي، الزام الناصب، بيروت، موسسه الاعلمي للمطبوعات، ص68

وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا سوره آل عمران /83

امام رضا عليه السلام در تفسير آيه شريفه فرمودند:

«انزلت في القائم عليه السلام اذا خرج في اهل الردة و الكفار في شرق الارض و غربها فعرض عليهم الاسلام… حتي لا يبقي في المشارق و المغارب احد الا وحد الله»؛
در حق قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف نازل شده است. چون ظهور كند، به كافران و مرتدان مشرق و مغرب، اسلام را عرضه مي‌كند..... تا اين‌كه در شرق و غرب جهان، كسي باقي نباشد، جز معتقدان به يكتائي خدا.

علامه مجلسي، پيشين، ج 53، ص 238؛ سيد مصطفي كاظمي، بشاره الاسلام، تهران، مكتبة النينوا الحديثية، ص 230.

باز در روايت ديگري مي‌فرمايد:

«يطهر الله به الارض من اهل الكفر و الجحود. و تطوي له الارض و يذل كل صعب»؛
خداوند، به دست او، زمين را از لوث كافران و منكران پاك مي‌كند، زمين زير پايش مي‌پيچد و هر كار سخت و دشواري براي او آسان مي‌شود.

علي حايري يزدي، الزام الناصب، بيروت، موسسه الاعلمي للمطبوعات، ص68.

روشن است وقتي بساط كفر و انكار خدا از روي زمين برچيده شد، نقيض آن كه همان خداشناسي و معرفت به خدا است، جاي آن را پر مي‌كند. اين، همان تعريفي از رشديافتگي عقل نظري است.
از امام باقر عليه السلام نيز روايتي به مضمون فوق نقل شده است:

«و لا يبقي ارض الا نودي فيها شهادة ان لا اله الا الله وحده لا شريك له و ان محمداً رسول الله»؛
(در دوران ظهور) روي زمين جايي نمي‌ماند جز اين‌كه در آن به يگانگي خدا و رسالت پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله اقرار مي‌شود.

علي محمد علي دخيل، الامام المهدي، بيروت، دارالمرتضي، چاپ دوم، ‌ص 34.

از مجموع روايات فوق كه به نوعي دورنماي زندگي انسان‌ها در دوران حكومت جهاني مهدوي را ترسيم مي‌كنند، به وضوح، رشد و تعالي عقلي نظري در ميان آن‌ها، آشكار مي‌شود؛ همان عقلي كه انسان را به حقايق و هستي آشنا كرده و به عالي‌ترين حقيقت و وجود يعني خداوند متعال معرفت مي‌بخشد.
امام باقر عليه السلام در روايتي به صراحت به موضوع رشد عقل نظري اشاره مي‌فرمايد:

«اذا قام قائمنا وضع يده علي رؤوس العباد فجمع بها عقولهم و كملت بها احلامهم»؛

هنگامي كه قائم ما قيام كند، دستش را بر سر بندگان گذارد، تا خِردهاي آن‌ها بيشتر شده و فكرشان كامل گردد.

محمد صدوق، كمال الدين و تمام النعمه ،‌موسسه نشر اسلامي، ج2، ص 675

عقل عملي با عقل نظري تفاوت‌هاي بارزي دارند؛ عقل نظري از سنخ شناخت و نيز عهد‌ه‌دار تبيين حق و باطل اشيا و حقايق خارجي است. ولی عقل عملي از سنخ عمل و نيز عهد‌ه‌دار تببين خوب و بد افعال و اعمال انسان‌ها می باشد
از آن‌جا كه عقل عملي، مربوط به افعال و كردار انسان‌ها مي‌باشد، افعالي نظير عبادت، طاعت، عدالت و به‌طور كلي اعمال نيك و پرهيز از اعمال زشت، از منظر آن، توجيه‌پذير است

از امير المؤمنين عليه السلام نقل شده است كه:

«اعقلكم اطوعكم»؛  خردمندترين شما، فرمانبردارترين شما (از خدا) است.

عبد الواحد آمدي، غرر الحكم و دررالكلم، قم، دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، ح382

به صورت عكس نقيض، براي روايات فوق، مي‌توان آية شريف ذيل را مطرح كرد:

(وَمَن يَرْغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبْرَاهِيمَ إِلاَّ مَن سَفِهَ نَفْسَهُ)؛ بقره /130
و چه كسي ـ جز آن‌كه به سبك مغزي گرايد ـ از آيين ابراهيم روي برمي‌تابد

زيرا، در آيات و روايات بسياري، عبادت و بندگي حق و اعمال شايسته انسان‌ها از منظر عقل توجيه شده بنابر این میتوان گفت  هر كسي از عبادت و بندگي حق و اعمال شايسته‌ (عن ملة ابراهيم) روي‌گردان باشد، از نعمت عقل، بي‌بهره (سفيه و كم‌عقل و يا بي‌عقل) است؛ پس هر چه در يك جامعه انساني، كارهاي خوب و اعمال شايسته، عبادات و بندگي خدا، عدالت و احسان و محو ظلم، ستم، تبعيض و نابرابري، بيشتر نمود يا بد، نشان از ترقي و رشد عقل عملي در آن جامعه است.

با عنايت به مطالب فوق، وقتي به كمك روايات معصومان عليهم السلام، به زندگي مردمان دوران نظام مقدس مهدوي مي‌نگريم، مي‌بينيم مقو‌له‌هاي مثبت، نظير عبادات، بندگي حق، كارهاي خوب، اعمال شايسته، عدالت، اضمحلال ظلم و ستم و غيره در آن جامعه رونق مي‌يابد؛ بنابر این میتوان گفت  كه عقل عملي در آن جامعه رشد و ترقي  خواهد کرد

ايمان و اعتقاد به خدا يكي از مصاديق عقل عملي است، رشد ايمان و اعتقاد مردم به خدا در دوران بعد از ظهور، نشان از رشد عقل عملي آن‌ها است.
چنان‌كه در توقيع شريفي كه از ناحيه مقدسه صادر شده است، امام زمان عليه السلام مي‌فرمايد:

«…فيومئذٍ لا يبقي علي وجه الارض الا مومن قد اخلص قلبه للايمان»؛
..آن روز (پس از ظهور)روي زمين به جز مؤمني كه خداوند دلش را براي ايمان آزموده است، كسي نمي‌ماند.

محمدباقر مجلسي، پيشين، ج 53، ص

امام صادق عليه السلام مي‌فرمايد:
مذاهب ديگر را از بين مي‌برد؛ پس در زمين چيزي جز دين خالص نمي‌ماند

عبادت که نتیجه ی ایمان است از مصادیق دیگر عقل عملی است

از پيامبر صلي الله عليه و آله نقل شده است.

«و يذهب الزني و شرب الخمر و يذهب الربا و يقبل الناس علي العبادات و تؤدي الامانات، و تهلك الاشرار و تبقي الاخيار»؛
(در دوران حكومت مهدي) زنا، شراب‌خواري و ربا خواري از بين مي‌رود. مردم به عبادت و اطاعت روي مي‌آورند. امانت‌ها را به خوبي رعايت مي‌كنند. اشرار مردم نابود مي‌شوند و افراد صالح باقي مي‌مانند.

علي ابن طاووس، الملاحم و الفتن، تهران، كتابفروشي اسلاميه، ص54

باز از رسول گرامي اسلام صلي الله عليه و آله نقل شده است:

«و تعكف الناس علي الطاعه و الخشوع و الديانه»
و همه مردم به اطاعت و عبادت خداوند گرويده، در اجراي احكام ديانت مي‌كوشند.

لطف الله صافي، منتخب الاثر، قم، موسسه السيده المعصومه، چاپ اول، 1419ق، ص 474.

برخي روايات به بيان محو معصيت و گناه در دوران بعد از ظهور پرداخته كه نتيجه آن، رشد عقل عملي ميان مردمان بعد از ظهور است. در اين‌باره امام صادق عليه السلام در پاسخ يكي از اصحابش چنين فرموده است:

«سبحان الله اما تحبون ان يظهرالله تبارك و تعالي الحق و العدل في البلاد و يجمع الله الكلمه، و يؤلّف الله بين قلوب المختلفه و لايعصون الله عز و جلّ في ارضه»؛
سبحان الله ! مگر نمي‌خواهيد خداي تبارك و تعالي حق و عدل را در شهرها ظاهر سازد و همگان را به يك كلمه گرد آورد و دل‌هاي پراكنده و پريشان را الفت عطا كند؟ و مردم در روي زمين خدا را نافرماني نكنند؟

محمد كليني، پيشين، ج 1، ص 333؛ محمدباقر مجلسي، پيشين، ج 52، ص 127

از طرف دیگر به واسطه پیشرفت عقل ابزاری (که از آن به عقل معاش هم  تعبیر شده و گستره نفوذ آن طبيعت و امور طبيعي مي‌باشد,) و كشف رموز طبيعت، دست بشر را در استفاده بيشتر از طبيعت باز مي‌كند. پيشرفت صنعت، تكنولوژي و عمران و آبادي زمين، از ثمراتي است كه از ناحيه عقل ابزاري حاصل مي‌شود

اميرمؤمنان علي عليه السلام براي نشان دادن همسويي ميان عقل ابزاري با عقل نظري و عملي مي‌فرمايد:
برترين مردم در عقل، كساني هستند كه بهتر از ديگران در معاش خود تدبير و برنامه‌ريزي مي‌كنند و بيش از ديگران به اصلاح معاد و آخرتشان اهتمام مي‌ورزند.

عبدالواحد آمدي، پيشين , ج3، ص404، ح4901
در دوران حكومت جهاني مهدوي، پيشرفت صنعت، تكنولوژي و عمران و آبادي‌اي كه در جامعه بشري رخ مي‌دهد همه، در راستاي همين موضوع توجيه شده و نشان از رشديافتگي عقل ابزاري مي‌باشد.
امام صادق عليه السلام فرموده است:

«ان المؤمن في زمان القائم، و هو في المشرق، ليري اخاه الذي هو في المغرب، و كذا الذي في مغرب يري اخاه في المشرق»
شخص مؤمن در زمان قائم عجل الله تعالي فرجه الشريف اگر در مشرق باشد و برادر او در مغرب، از مشرق او را در مغرب مي‌بيند و اگر در مغرب باشد و برادرش در مشرق، او را مي‌بيند.

محمدباقر مجلسي، پيشين، ج 52، ص 391

دوران طلايي ظهور، رُشد عقل ابزاري  همراه با رشد  عقل نظری و عملی  موجب استفاده كامل و صحيح بشر از طبيعت و منافع طبيعي مي‌باشد و ديگر از ناهنجاري‌هاي زيست‌محيطي و تخريب زمين و یا استفاده های ناصحیح از علوم کامل در حوزه های مختلف خبري نيست.

چیزی که در حال حاضر متاسفانه گریبانگیر جوامع پیشرفته شده و علم و پیشرفتهای علمی را اکثر در جهت منافع استعماری بکار میگیرند

مومن در عصر قائم عح در حالی که در مشرق است برادر خویش را که در مغرب است می بیند و همانگونه که در مغرب است برادرمومن خویش را در مشرق می بیند بحار ج 52 ص 391

در آن عصر شکوفایی جهان؛ شیعیان که طلایه داران یاران او هستند نیز به اوج شکوه و اقتدار و رشد فکری و تکامل عقلی خواهند رسید

هنگامی که قائم قیام کند خداوند در دستگاه شنوایی و بینایی شیعیان ما گستردگی و کشش ویژه ای می بخشد تامیان آنان و مهدی ما واسطه و نامه رسان  یا فاصله ای نباشد

کافی ج8 ص 240

چون قائم آل محمد [ صلی الله علیه و آله] قیام کند، به هر اقلیمی، مردی را می‏فرستد و به او می‏گوید: فرمان تو در کف دست توست، چون با موضوعی مواجه شوی که از آن سر در نیاوری و نفهمی، به کف دست‏خود نظر کن و به هر چه در او بینی عمل نما . و قشونی به قسطنطنیه می‏فرستد، چون به خلیج‏برسند، چیزی بر پاهای خود می‏نویسند و روی آب راه می‏روند، اهل روم آنها را می‏بینند و می‏گویند: اینها اصحاب او هستند که روی آب راه می‏روند، پس خود او چگونه است؟ آن‏گاه، دروازه‏های شهر را به روی آنها باز خواهند کرد، آنها وارد می‏شوند و هر چه بخواهند حکم می‏نمایند

الغیبة (نعمانی)، ص‏319; بحارالانوار، ج‏52، ص‏365

امام باقر ع فرمودند:

مردم مالیات اموال و امکانات خویش را خود به دلخواه و افتخار به سوی دولت مهدی می برند و خداوند بر شیعیان چنان وسعت و برکت و رفاه و امکاناتی ارزانی می دارد که اگر حقیقت سعادت و نیک بختی را نمی فهمیدند و به ارزش های اخلاقی آراسته نبودند مست امکانات می شدند و به طغیان و تجاوز سر بر می داشتند اما آنان به دلیل رشد فکر و تکامل عقلی خدای را سپاس می گذارند و به وظایف خویش در نهایت جدیت عمل می کنند

بحار ج52 ص 345

این روایت نشانگر اوج رشد فکری و تکامل عقلی در عصر ظهور است

قائم‌ آل محمد ص ، به‌ هنگام‌ رستاخیز خویش‌، نیروهای‌ عقلانی‌ توده‌ها را تمرکز می دهد. و دریافتهای‌ خلق‌ را به‌ کمال‌ می رساند.

امام محمدباقر علیه‌السلام فرمود:

«در روزگار مهدى عجل‌اللّه‌تعالى‌فرجه‌الشریف به اندازه‌اى به شما حکمت و فهم داده مى‌شود که یک زن در خانه‌اش، بر طبق کتاب خدا و سنت پیامبر قضاوت (رفتار) مى‌کند».

(بحار الانوار، ج52، ص352)

در کمال الدین صدوق روایت است که از حضرت باقر ع که فرمود :

هرگاه خروج کرد قائم ما  میگذارد دست خودر ا بر سر بندگان پس جمع مینماید به سبب آن عقلهای ایشان را و کامل میگردد به آن خردهای ایشان

نجم الثاقب ص 147

وضعیت بهداشت و محیط زیست  در عصر ظهور

شكوفايى شگفت‏انگيز دانش‏ها، به ويژه علم بهداشت و درمان در عصر حكومت مهدى(عج) و بهره‏گيرى از آن براى گسترش بهداشت در جامعه و فرونشستن شعله‏هاى جنگ و پيدايش آرامش روانى و تأمين بهداشت روحى با اصلاح شدن انسان‏ها و نيز گسترش كشاورزى و دامدارى و تأمين تغذيه در حدّ مطلوب، از جمله عواملى است كه بهداشت را در روزگار امام عصر(ع) به حدّ بالا و ايده آل خود مى‏رساند و چنان مى‏شود كه وضعيت جسمى مردم دگرگون مى‏گردد و عمر آنان طولانى مى‏شود؛ به گونه‏اى كه گاهى يك شخص هزار فرزند، نوه و ... خود را مى‏بيند و آن‏گاه چشم از جهان فرو مى‏بندد.

بنابراین با وجود بهداشت در حد مطلوب و پیشرفت دانش پزشکی در ان عصر بنا بر روایاتی که در خصوص پیشرفت علوم وجود دارد نتیجه ی این دو معالجه بیماران در کوتاهترین زمان است  افزون بر اين كه حضرت با يارى الهى بيماران غير قابل درمان را نيز خود بهبود مى‏بخشد و مى‏توان گفت: در حكومت حضرت بيمارى يافت‏نمى‏شود

اميرمؤمنان(ع) مى‏فرمايد:

«در حكومت مهدى(عج)... عمرها طولانى مى‏شود».

عقد الدرر، ص‏159؛ القول المختصر، ص‏20.

امام محمدباقر علیه‌السلام فرمود:

«هر کس قائم را درک کند، اگر به بیمارى دچار باشد، شفا یابد و چنانچه دچار ناتوانى باشد، توانا و نیرومند گردد».

(بحار‌الانوار، 52/335، ح68)

. امام حسين(ع) درباره حكومت مهدى(عج) مى‏فرمايد: «هيچ نابينا، زمين گير و دردمندى بر روى زمين نمى‏ماند، مگر آن كه خداوند درد او را برطرف مى‏سازد»

خرائج، ج‏2، ص‏489؛ بحارالانوار، ج‏53، ص‏62.

اميرمؤمنان(ع) مى‏فرمايد:

«... آن‏گاه قائم ما كه پنهان و مخفى است، ظاهر مى‏شود در حالى كه جبرئيل پيشاپيش او و كتاب خدا در پيش روى اوست. آن حضرت بيماران پيسى و خوره را شفا مى‏بخشد».

دوحة الانوار، ص‏133؛ الشيعة و الرجعه، ج‏1، ص‏171

از اين روايت استفاده مى‏شود كه حضرت مهدى(عج) خود در درمان بيمارى‏هاى غيرقابل درمان، نقش اساسى دارد. امام صادق(ع) مى‏فرمايد: «هنگامى كه حضرت قائم قيام كند، خداوند بيمارى‏ها را از مؤمنان دور مى‏سازد و تندرستى را به آنان باز مى‏گرداند».

نعمانى، غيبة، ص‏317؛ بحارالانوار، ج‏52، ص‏364؛ اثبات الهداة، ج‏3، ص‏493.

امام باقر(ع) در اين باره مى‏فرمايد: «هر كس قائم اهل بيت مرا درك كرد، اگر به بيمارى دچار باشد، شفا مى‏يابد و چنان‏كه دچار ناتوانى باشد، توانا و نيرومند مى‏گردد».

نعمانى، غيبة، ص‏317؛ صدوق، خصال، ج‏2، ص‏541؛ روضة الواعظين، ج‏2، ص‏295؛ صراط المستقيم، ج‏2، ص‏261؛ بحارالانوار، ج‏52، ص‏335؛ به نقل از: خرائج.

در كتاب خصال شيخ صدوق صفحه 507  آمده است:

«روزگار حضرت مهدى(عج) بيمارى برطرف مى‏شود و آنان (مؤمنان) مانند پاره‏هاى آهن مى‏گردند»

امام سجاد(ع) در اين باره مى‏فرمايد:

«هنگامى كه قائم ما قيام كند، خداوند عزّوجلّ، بيمارى و بلا را از شيعيان ما دور مى‏سازد و قلب‏هاى‏شان را همانند آهن‏هاى محكم قرارمى‏دهد و توان و نيروى هر يك از آنان را برابر نيروى چهل مرد مى‏گرداند و آنان فرمانروايان روى زمين و بزرگان آن مى‏شوند»

نعمانى، غيبة، ص‏317؛ صدوق، خصال، ج‏2، ص‏541؛ روضة الواعظين، ج‏2، ص‏295؛ صراط المستقيم، ج‏2، ص‏261؛ بحارالانوار، ج‏52، ص‏317.

امام باقر(ع) درباره بهداشت محيط زيست در حكومت امام زمان(عج) مى‏فرمايد:

«هنگامى كه قائم ما قيام كند ... چاه‏هاى فاضلاب و ناودان‏هايى را كه در مسير راه‏هاست، از بين مى‏برد

من لايحضره الفقيه، ج‏1، ص‏234؛ مفيد، ارشاد، ص‏365؛ طوسى، غيبة، ص‏283؛ روضة الواعظين، ج‏2، ص‏264؛ اعلا الورى، ص‏432؛ الفصول المهّمه، ص‏302؛ اثبات الهداة، ج‏3، ص‏452؛ بحارالانوار، ج‏52، ص‏333.

حفظ بهداشت شهرها و محيط جامعه، از وظايف حكومت‏هاست. بنابراين، بايد از هر عاملى كه سبب به خطر افتادن بهداشت محيط زيست مى‏شود، جلوگيرى گردد. ريختن فاضلاب خانه‏ها در كوچه‏ها و احداث چاه‏هاى  فاضلاب در بيرون از خانه‏ها - چنان‏چه در برخى از شهرها و روستاها مرسوم است - سبب نابودى بهداشت محيط زيست مى‏شود. از اين رو، مى‏بينيم كه يكى از كارهاى حضرت مهدى(عج) جلوگيرى از اين گونه تخلّفات بهداشتى مى‏باشد.

از آنجا که عدالت به معنای قرار گرفتن هر چیز در جای خویش و ایفای اهلیت‌ها و رعایت و استیفای کلیه حقوق‌ها آمده است، در حکومت مهدوی، هر موجودی ـ اعم از انسان، حیوان و نبات ـ باید به عالی‌ترین جایگاه و به تحقق کلیه استعدادها و قابلیت‌های خود برسد. چنین است که در عصر مهدوی، افزون بر جامعه بشری، محیط زیست ارضی و سماوی و کلیه موجودات ساکن در آن‌ها، به عالی‌ترین و نهایی‌ترین حد تحقق قابلیت‌های  خود دست می‌یابند؛ به همین دلیل، آسمان و زمین، ثروت‌های مکنون خود را بیرون می‌ریزند و هر گونه آلودگی و لوث را از خود دور می‌سازند و پوشش گیاهی تمام عالم را فرا می‌گیرد و دامپروری گسترش میابد. در حدیثی از امام علی علیه السلام می‌خوانیم: «پس مردم را مورد خطاب قرار داده و سپس زمین را به عدالت، بشارت می‌دهد. در این هنگام، آسمان، باران خود را عطا کرده و درختان، میوه‌های  خود را فرو می‌فرستند. زمین، کلیه رستنی‌های خود را عرضه کرده برای اهل عالم و خود را با  این گیاهان زینت می‌بخشد ...؛ هم چنان که زمین برای مردم کنج‌های خود را خارج می‌سازد

بحارالانوار ، ج53، ص85

اميرمؤمنان(ع) مى‏فرمايد:

«هنگامى كه قائم ما قيام كند، آسمان، بارانش را فرو مى‏ريزد و زمين گياهش را مى‏روياند؛ به گونه‏اى كه يك زن از عراق پياده به شام مى‏رود و درسراسر راه جز بر سبزى و بوته گام نمى‏گذارد»

تحف العقول، ص‏115؛ بحارالانوار، ج‏52، ص‏316، 345.

شايد حضرت اين منطقه را به عنوان مثال بيان مى‏فرمايد و بايد توجّه داشت كه وضعيت جغرافيايى اين منطقه به‏گونه‏اى است كه اكنون در اين مسير جز خارهاى بيابانى چيز ديگرى يافت نمى‏شود. شايد نام بردن از اين منطقه براى اين باشد كه در عصر حضرت مهدى(عج) همه زمين‏هاى باير، تبديل به زمين‏هاى كشاورزى مى‏شود

. در همين رابطه پيامبر خدا(ص) مى‏فرمايد:

«هنگامى كه حضرت مهدى در امّت من ظاهرمى‏شود، زمين محصول، ميوه و گل‏هاى خود را مى‏روياند و آسمان بارانش را فرومى‏ريزد».

المناقب و المثالب، ص‏44؛ احقاق الحق، ج‏19، ص‏677؛ ر. ك: ابن‏ماجه، سنن، ج‏2، ص‏1356؛ حاكم، مستدرك، ج‏4، ص‏492؛ الدر المنثور، ج‏2، ص‏244.

گویا یاران قائم را می‌بینم که بر شرق و غرب جهان احاطه یافته‌اند و همه چیز تحت فرمان آن‌هاست؛ حتی درندگان زمین و پرندگان شکاری آسمان، پی رضایت آن‌ها خواهند بود و همه چیز حتی این نقطه زمین بر نقطه دیگر آن اظهار فخر و غرور می‌کند و می‌گوید: امروز مردی از یاران قائم بر من قدم نهاد و عبور کرد

بحارالانوار، ج52، ص327.

رسول خدا(ص) مى‏فرمايد:

«در روزگار پايانى زندگانى امّت من، حضرت مهدى ظهورمى‏كند ... و دام و گوسفند فراوان مى‏گردد».

حاكم، مستدرك، ج‏4، ص‏558؛ عقدالدرر، ص‏144؛ متقى هندى، برهان، ص‏84؛ كشف الغمّه، ج‏3، ص‏260؛ احقاق‏الحق، ج‏13، ص‏215، بحارالانوار، ج‏51، ص‏81؛ الشيعة و الرجعه، ج‏1، ص‏214.

نيز مى‏فرمايد:

«در آن عصر گله‏هاى دام وجود دارند و به زندگى ادامه مى‏دهند».

جامع الاحاديث، ج‏8، ص‏77؛ احقاق الحق، ج‏13، ص‏215 و ج‏19، ص‏681.

در سخن پيامبر(ص) نكته‏اى وجود دارد و آن اين كه گويا پيش از آن عصر، در اثر كمبود آب و علوفه و گسترش بيمارى‏ها، دام‏ها نمى‏توانستند به زندگانى ادامه دهند.

نيز آن حضرت مى‏فرمايد:

«پس از كشته شدن دجّال، خداوند به گله‏ها بركت مى‏دهد؛ به گونه‏اى كه بچه شترى (كه در سن آمادگى براى باردارى است) گروهى از مردم را سيرمى‏كند و گوساله‏اى، غذاى قبيله‏اى را فراهم مى‏سازد و بزغاله‏اى، براى سيركردن گروهى كافى است»

ابن‏حمّاد، فتن، ص‏148

درباره فراوان شدن آب در عصر حضرت قائم(عج)، رسول گرامى اسلام مى‏فرمايد: «در دولت او (مهدى(عج)) آب‏ها فراوان مى‏شود و آب رودخانه‏ها بالا مى‏آيد» عقد الدرر، ص‏84.

امام صادق(ع) مى‏فرمايد: «هنگامى كه روزگار ظهور حضرت قائم فرا رسد، در جمادى‏الثانى و ده روز از ماه رجب بارانى مى‏بارد كه مردم مانندش را نديده باشند» بحارالانوار، ج‏52، ص‏337؛ وافى، ج‏2، ص‏113

رسول خدا(ص) فرمود:

«زمين را عدل و داد فرا مى‏گيرد و آسمان بارانى مى‏بارد و در نتيجه، زمين محصول خود را پديدار مى‏سازد و امّت من در حكومت آن حضرت از نعمتى برخوردار مى‏شوند كه هرگز مانند آن را نديده‏اند».

المطالب العاليه، ج‏4، ص‏242؛ ابن‏طاووس، ملاحم، ص‏139؛ اثبات الهداة، ج‏3، ص‏524؛ احقاق الحق، ج‏19، ص‏655؛ ر. ك: احمد، مسند، ج‏2، ص‏262؛ بحارالانوار، ج‏52، ص‏345؛ احقاق الحق، ج‏19، ص‏169، 663.

در دولت مهدوی حیوانات وحشی خوی طبیعی خود را کنار گذاشته و رام میگردند به طوری که در روایات داریم که حیوانی مانند موش دیگر انبانی را پاره نمی کند. این تکامل و تعالی محدود به حیوانات و گیاهان نبوده بلکه جمادات را هم در بر خواهد گرفت

در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است:

«وقتی با اراده خدا، قائم قیام کند و چون ظهور کند، کافران و مشرکان از  قیام و ظهور وی ناراضی و نگرانند؛ زیرا اگر کافر یا مشرکی پشت صخره‌ای نهان شود، آن صخره به صدا در آِید و گوید: ای مسلمان! در پناه من، کافر یا مشرکی مخفی شده است؛ او را به قتل برسان. وی اقدام کرده و او را به هلاکت می‌رساند

بحارالانوار، ج52، ص324

عمران و آبادی زمین، و بهره برداری از امکانات آن تا سر حد امکان، از دیگر اقدامات امام است. این کار، در دوران پیش از ظهور با همه پیشرفت علوم و تکنولوژی در همه زمینه ها به طور کامل انجام نشده است. طبق نظر متخصصان، بسیاری از زمینها قابل عمران و آبادی و کشاورزی و تولید است، بسیاری از آبها دارای استعداد ذخیره شدن و بهره برداری است، و بسیاری از مناطق زمین متروک و رها شده مانده است، و بسیاری از مناطق به علت نفوذ سیاستهای استعماری و ایجاد وابستگی و محرومیت به طور کامل از آن ها بهره برداری نمی شود، و سیستم های تولید و کشاورزی بر آنها تحمیل می گردد که به سود طبقات محروم نیست، بلکه برای کشورهای سلطه طلب سودمند است.

در حدیثی از امام صادق علیه السلام نیز آمده است:

«مهدی مسجدی بیرون کوفه می‌سازد که هزار در داشته باشد. خانه‌های کوفه به نهر کربلا و حیره متصل می‌شود؛ به طوری که مردی روز جمعه، سوار استر تندرو می‌شود تا خود را به نماز برساند، ولی به نماز نمی‌رسد

شیخ طوسی، الغیبه، ص468

آخرین دولت - دولت جاوید

اخرین دولت به این معناست که هم آخرین و مترقی ترین حکومت و زمامداری است و هم به این معنا که پس از آن دولت دیگری حاکمیت نمی یابد و تا قیامت ادامه خواهد داشت.

امام باقر ع میفرمایند:

دولتنا آخر الدول ( غیبة طوسی ص 472)

این همان سخن خداوند است که می فرماید :

والعاقبة للمتقین  سوره اعراف 128

همچنين روايت شده که امام صادق (ع) در بسياري از اوقات اين شعر را زمزمه مي کردند که :

لکل اناس دوله يرقبونها               و دولتنا في آخر الدهر تظهر

هر مردمي را دولتي است که منتظر آن هستند و دولت ما در پايان روزگار آشکار مي شود

الامالي ،صدوق ص 396 ح 3 روضه الواعظين، ص 234 ، 293

ابوبکر حضرمي مي گويد:

وقتي امام باقر (ع) را نزد هشام در شام بردند، هشام اهل بيت (ع) را به تفرقه افکني متهم ساخت و بدين وسيله امام را بسيار توبيخ کرد. به دنبال وي حاضران مجلس نيز به نکوهش امام (ع) پرداختند. وقتي آنان خاموش شدند، امام باقر(ع) برخاست و فرمود: ايها الناس، اين تذهبون؟ او اين يرادبکم ؟ بنا هدي الله اولکم و بنايختم آخرکم. فان يکن لکم ملک معجل فان لنا ملکا موجلا. اي مردم به کجا مي رويد؟ و شما را به کجا مي برند؟ به وسيله ما بود که خداوند پيشينيان شما را هدايت کرد و هدايت آيندگان شما نيز به وسيله ما انجام مي شود. اگر شما سلطنت اکنون را داريد، حکومت ما حکومت آينده است

الکافي ، ج 1 ص 471، ح 5

امام باقر (ع) پس از آن که در دربار هشام فرمودند:

«دولت شما دولت حال است و دولت ما دولت آينده» تصريح مي کنند که :

و ليس بعد ملکنا ملک ؛ لاف نّا اهل العاقبه ، يقول الله عز و جل : «و العاقبه للمتقين».

و بعد از حکومت ما حکومتي نباشد؛ زيرا ما همان کساني هستيم که عاقبت از آنان است، خداوند مي فرمايد: «سرانجام نيک از آن پرهيزکاران است.»

الکافي ، ج 1 ، ص 471 ح 5

امام باقر ع فرمودند :

دولت ما آخرین دولت است و پیش از ان همه ی صاحبان قدرت و اندیشه به حکومت می رسند تا وقتی شیوه ی حکومت مارا دیدند نگویند اگر ماهم به حکومت می رسیدیم به شیوه ی اینان رفتار می کردیم .

کافی  ج1 ص 407

بايد بشر به تجربه دريابد که راه عدالت جز از طريق اهل بيت نمي گذرد و برقراري عدالت جز به دست مردان عدالت پيشه و امامان معصوم ممکن نيست. عدالت مهمترين نياز بشريت است .اجراي عدالت نياز به مردان عادل دارد. بدون عدالت پذيري ، اجراي عدالت ممکن نيست. هر دستي توان عدالت گستري ندارد. عدالت گستري نياز به مرداني دارد که معصوم و از هرگونه هوس به دور باشند. مردان آلوده هوس، به هوس رفتار مي کنند نه به عدالت، آنکه به هوس رفتار مي کند و پيرو هواي نفس خويش است، توان اجراي عدالت را ندارد، به همين جهت در انديشه شيعي، يکي از شرايط امامت ، عصمت است. دون عدالت پذيري ، اجراي عدالت ممکن نيست. اگر امام عدالت گستر وجود داشته باشد ولي امت عدالت پذير وجود نداشته باشد، عمليات عدالت گستري با شکست مواجه مي شود.

امام صادق ع می فرماید:

پایان یافتن سلطنت او از نشان های رستاخیز است چنان که قران کریم می فرماید و انه لعلم الساعة یعنی او هشدار و نشانه رستاخیز است

ینابیع الموده ج3 ص136

از روایات چنین استنباط می شود که وقتي مي گوييم حکومت حضرت مهدي (عج) آخرين دولت است، هم به اين معني است که همه گروهها و صاحب نظراني که درباره حکومت، ايده و نظريه اي دارند، به حکومت مي رسند و پس از همه آنها نظريه امامت، حاکميت مي يابد. و این آخرين و مترقي ترين انديشه در باب حکومت و زمامداري است و هم به اين معني است که پس از آن دولت ديگري حاکميت نمي يابد و تا پايان تاريخ ادامه مي يابد.

امام صادق ع می فرماید:

میان وفات قائم وآغاز رستاخیز چهل روز فاصله است

بحار ج52 ص 145 –ارشاد مفید ص345

در روایتی چنین آمده است

زمین از حجت خدا خالی نخواهد بود مگر چهل روز قبل از قیامت

و البته  هر روز در عصر حضرت معادل دو روز در روزگار ماست

خداوند در دوران حضرت مهدی عج به چرخ گردون فرمان میدهد که آرام تر بگردد که مقدار یک روز در روزگار او معادل ده روز از روزهای ماست وهر ماهی به مقدار ده ماه و هر سالی به مقدار ده سال از سالهای ماست.

غیبة طوسی  ص 283  اصول کافی ج 3 ص 368

چرا این دولت آخرین دولت است؟

در برخي از رواياتي که در آنها مسئله آخرين دولت بودن حکومت امام مهدي (عج) مطرح شده ، علت آن نيز تبيين شده است. مثلاً امام باقر (ع) پس از آن که مي فرمايند دولت ما آخرين دولت است و پيش از آن ، همه صاحبان قدرت و انديشه به حکومت مي رسند، در بيان علت آن مي فرمايند:
... لئلا يقولوا اذا راواسيرتنا: اذا ملکنا سرنا مثل سيره هولاء

... تا وقتي شيوه حکومت ما را ديدند، نگويند: اگر ماهم به حکومت مي رسيديم، به شيوه اينان رفتار مي کرديم.

لکافي ، ج 1 ص 407 ج 1

همچنين امام صادق (ع) پس از آن که مي فرمايند پيش از برقراري دولت و ما همه گروهها به حکومت مي رسند، علت اين تقدم و تاخر را چنين بيان مي دارند:

حتي لا يقول قائل «انالو ولينا لعدلنا» ثم يقوم القائم بالحق و العدل.

تا کسي نگويد: اگر ما هم به حکومت مي ر سيديم به عدالت رفتار مي کرديم پس از آن برپا کننده حق و عدل قيام مي کند

الغيبه ، طوسي ص 472 ، ح 493

از مجموع اين دو حديث چنين نيز بر مي آيد که علت تاخر دولت امامت، اتمام حجت تاريخي و عملي است. بايد بشر به تجربه دريابد که راه عدالت جز از طريق اهل بيت نمي گذرد و برقراري عدالت جز به دست مردان عدالت پيشه و امامان معصوم ممکن نيست.

براي عيني شدن بحث مي توان نگاهي به انواع حکومتهاي بشري و انواع ايده هاي بشري انداخت. روزگاري دوره حکومتهاي سلطنتي مطلقه بود. سپس حکومتهاي سلطنتي مشروطه مطرح شد. بعد از آن جمهوريت و دموکراسي مطرح شد. گاهي حکومتهاي ديني نيز تجربه شده اند؛ مثل حاکميت مسيحيت و کليسا در قرون وسطي و افراطيون يهودي ( صهيونيستها) در اسراييل. همچنين انواع ايده ها و نظريه هاي بشري ارائه شده اند مثل ليبراليسم و کمونيسم. البته بررسي دقيق اين بحث با زاويه نگاه مطرح شده، خود تحقيق مستقلي را مي طلبد ولي آنچه مهم است اين که هيچ يک از نظامها و ايده هاي بشري توان اداره عادلانه جوامع بشري و پاسخ قانع کننده به پرسشهاي بشر را ندارند.

اين واقعيت تلخ، پيش از اين در کلمات معصومين اعلام شده بود اما بشر به اين هشدارها و اندرزها اهميت نداد و با خيره سري، راه پرمخاطره آزمون و خطا را انتخاب کرد و هزينه هاي سنگين بسياري را پرداخت و هنوز هم مي پردازد و خواهد پرداخت. همه ايده ها حاکميت يافتند و در عمل به بشر ثابت شد که هيچ کدام توان اجراي عدالت را ندارند. در نهايت پس از شکست همه ايده هاي ممکن، بشر با سرخوردگي و سرافکندگي درخواهد يافت که سعادت دنيا و آخرت او ، در انديشه هاي آسماني و نظام الهي است. اين مفهوم همان سخن امام باقر و امام صادق (ع) است که فرمودند بايد در عمل ثابت شود که هيچ کس توان اجراي عدالت را ندارد تا پس از آن عدالت گستر واقعي ظهور کند و زمين را پر از عدل و داد نمايد، پس از آنکه از ظلم و ستم پر شده است

ماهنامه موعود، ش 35 ص 30

شايان ذکر است که سخن بالا هرگز به معناي کنار گذاشتن هرگونه تلاش و کوشش براي برقراري عدالت در عصر غيبت نيست؛ که اين خود انديشه اي انحرافي و در تعارض با خواسته ائمه اهل بيت (ع) است، بلکه به اين معناست که هيچ دولتي، اگر چه دولتي ديني، نمي تواند و نبايد ادعا کند که توان برقراري عدالت کامل را به طور مستقل و منهاي حاکميت امام عصر (ع) دارد.

دوران دل انگيري است، روزهايي که انسان ها از درون متحول مي شوند و بينش‌هاي مادي و دنيايي به روحاني و معنوي تبديل مي شود ... روزهايي که خداوند دست محبتش را به سر بندگان مي گذارد و عقول آنها را با آن به کمال مي‌رساند و بلوغ فکري آنان رشد يافته و تکميل مي شود ...  روزهايي که  جتي زنان خانه دار در خانه خودش به شيوه قرآن و سنت رسول الله صلي الله عليه و آله حکم مي کند ... روزهايي که مظاهر شرك و فساد و تباهي از بين مي ‌رود و عدالت در همه ابعاد آن فراگير مي ‌شود؛ امكان رشد و تعالي فراهم مي ‌گردد ... که به بركت ظهور حجت حق و الطاف الهي، امكان درك و بينش بيشتري براي انسان‌ها فراهم مي ‌شود ... روزهايي که بشريت به سرچشمه جوشان علوم حقيقي مي رسد، پرده از روي حقايق هستي برداشته مي شود و تا حد ممكن و به مقدار توان، انسانها به اوج تكامل علمي پرواز مي کنند...

به رغم اهميت و جذابيت ظهور و دوران پس از آن، جز تصويري اجمالي و کلي از آن دوره ارائه نشده است. آنچه در باره انقلاب حضرت مهدی (ع) گفته می شود یا به قلم می آید، نسبت به آنچه خواهد شد و مسائل و طرحها و برنامه هاییکه در آن دوران سراسر عدل و داد و شناخت و آگاهی و نظم و حق و حقوق و علم و فن و دانش و ایمان عرضه خواهد گشت، قطره ای است از دریا، و البته روشن است که آگاهی کامل از تمام آن مسائل که پس از ظهور رخ می دهد در دوران پیش از ظهور دشوار است

. هرچند محققان و مؤلفان تلاش در خور تقديري براي به تصوير کشيدن اين عصر داشته‌اند، امّا هر خواننده‌اي با مطالعه اين آثار ارزشمند به خوبي و در نهايت وضوح، اجمالي بودن روايات توصيف کننده اين دوران را درمي يابد. اين اجمال را بايد ناشي از ضعف درک و ناتواني ساکنان دوره‌هاي پيش از ظهور به خصوص مقطع صدور احاديث و مخاطبان اهل بيت(ع) در فهم و تصور اجزاي آن دوره بدانيم؛ براي نمونه و فهم بهتر مي‌توان حالتي را تصور کرد که شما قصد داريد براي کسي که پانصد سال قبل مي‌زيسته از اينترنت و موشک و تلفن همراه صحبت کنيد. در چنين شرايطي شما هيچ چاره‌اي جز بيان اجمالي نداريد؛ زيرا اجزاي توصيف شما هر قدر بيشتر شود بر سردرگمي او نيز افزوده مي‌گردد. حال شرايطي را تصور کنيد که معصومان(ع) حدود دوازده قرن قبل بنا داشته‌اند از دوره‌اي صحبت به ميان آورند که در آن عقول کامل مي‌شود،3 علوم رشدي در حد سيزده و نيم برابر پيدا مي‌كنند،4 پايين ترين سطح سواد عمومي جامعه به حد اجتهاد مي‌رسد5 و... طبيعي است که جز بيان اجمالي چاره‌اي نيست و ما هرگز نمي‌توانيم تصور کنيم اگر کم سوادترين فرد يک جامعه مجتهد باشد، باسوادترين و عالمترين شخص چه سوادي خواهد داشت. به اين موارد بايد حضور ملائک و جنيان را در مناسبات روزمره اجتماع افزود

اما موار د دیگری نیز در خصوص حکومت جهانی حضرت مهدی عج مورد سوال است که به برخی از آنها می پردازیم

اولین خطبه

از امام باقر(ع) روايت شده كه آن حضرت فرمودند:

در روز اوّل ظهور، قائم ما در مكّه، در كنار بيت‌الله الحرام، در حالتي كه به كعبه تكيه داده است مردم جهان را مخاطب قرار داده، چنين مي‌فرمايد:

اي مردم! ما آل محمد ـ كه درود خداوند بر او و خاندانش باد ـ در درجة اوّل از خداوند بزرگ و در مرتبة دوم از بندگان خداوند كه جواب ما را مي‌دهند ياري مي‌طلبيم.

اي مردم! ما خاندان پيامبر شما هستيم و از هر كس به خداوند بزرگ و حبيبش، رسول خدا(ص)، سزاوارتريم.

اي مردم! هر كس در ارتباط با آدم با من مجادله كند، بداند من از او به آدم اولي‌ترم و آنكه در رابطه با شخصيت نوح با من محاجّه كند، من بر او نسبت به نوح مقدّم هستم و هر كس بخواهد در ارتباط با ابراهيم با من مجادله كند، من از او نسبت به ابراهيم برتري دارم و اگر كسي بخواهد با شخصيت محمّد ـ كه درود خداوند بر او و خاندانش باد ـ با من محاجه كند، مسلّماً من نسبت به حضرت محمّد از او اولي هستم و هر كس كه بخواهد در ارتباط با بقية انبيا و فرستادگان خداوند به محاجه با من برخيزد، من بر او نسبت به انبيا تقدم دارم. آيا خداوند در قرآن مجيدش نفرموده است:
«به درستي كه خداوند آدم، نوح، آل‌ابراهيم و خاندان عمران را بر جهانيان اختيار فرموده و بعضي را بر برخي برتري داده است و البته خداوند شنوا و دانا است؟»1.

پس اي مردم! من تنها باقيمانده از آدم و يگانه ذخيرة نوح پيامبر و خلاصه و برگزيده از ابراهيم و از محمد هستم كه درود خداوند بر آن بزرگوار و خاندانش باد.

اي مردم! بدانيد آن‌كس كه بخواهد دربارة قرآن با من مجادله نمايد من از همه اولي به قرآن خداوند هستم.

اي مردم! آگاه باشيد هر كس كه دربارة سنّت رسول اكرم(ص) با من مجادله كند، من اولي‌تر از او هستم. پس شما را به خداوند سوگند مي‌دهم، هر كس كه امروز سخنان مرا مي‌شنود آن را به آنهايي كه در اينجا حاضر نيستند، برساند و شما را به حقّ خداوند و رسول او و آن حقّي كه من بر شما دارم سوگند مي‌دهم كه ما را در حقوقمان ياري نماييد و جلوي ظلم و ستمي را كه دربارة ما روا داشتند بگيريد؛ چه آنكه حقوق ما را پنهان ساختند و دربارة ما ظلم كردند و از وطنمان آواره نمودند و نسبت به ما نيرنگ روا داشتند و پيروان باطل بر ما افترا بستند. از خدا بترسيد، ما را تنها مگذاريد، بلكه ياري كنيد تا خداوند شما را نصرت عطا فرمايد

نعماني، الغيبة، ب 14، ح 67.

مرکز حکومت حضرت

كوفه، پس از ظهور حضرت مهدى ارواحنا له الفداء موقعيت ويژه اى مى يابد، چون طبق روايات رسيده از امامان معصوم علیه السلام آن جا مركز حكومت عادلانه و جهانى اسلام و پايتخت دولت او خواهد شد.

بنابرروايات متعدد، کوفه در آخرالزمان، پايتخت‌ دولت‌ كريمه‌ مهدي موعود خواهد شد و تمام مردم دنيا به اين شهر روي خواهند نمود. از امام‌ جعفر صادق(ع) پرسيدند: محلّ اقامت‌ حضرت‌ مهدي(عج) و محلّ اجتماع‌ مؤ‌منان‌ در هنگام‌ ظهور كجا خواهد بود؟ فرمودند:

«مركز حكومتش‌ كوفه، مركز قضاوت‌ و دادرسي‌اش‌ مسجد اعظم‌ كوفه، ستاد بيت‌المال‌ و محل‌ تقسيم‌ غنايم‌ مسلمانان‌ مسجد سهله، محلّ‌ مناجات‌ و خلوتش‌ تپه‌هاي‌ سپيد غريّين‌ (نجف‌ اشرف) مي‌باشد»

بحارالانوار، ج 53، ص 11؛ حليـةالابرار، ج 5، ص 384.

امام‌ باقر(ع)‌ در اين‌ رابطه‌ مي‌فرمايد: «گويي‌ قائم(ع) را به‌ چشم‌ خود مي‌بينم‌ كه‌ با پنج هزار فرشته، از مكه‌ به‌ سوي‌ نجفِ كوفه‌ رفته، جبرئيل‌ در طرف‌ راست‌، ميكائيل‌ در طرف‌ چپ‌ و مؤ‌منان‌ در پيش‌ روي‌ آن‌ حضرت‌ قرار دارند. از آنجا سپاهيانش‌ را به‌ سوي‌ كشورها گسيل‌ مي‌دارد»

الارشاد، ج 2، ص 379

چند ماه بعد از حملة آمريکا به عراق، جمعي از دانشگاهيان عراقي براي بازديد و مذاکرات علمي به تهران آمده بودند. بعضي از استادان دانشگاهي که اشغالگران آمريکايي از آنان بازجويي کرده بودند، تعريف مي‌کردند: بخشي از سؤالات بازجوها با اين محتوا بوده که گفته شده کوفه و مسجد کوفه پايتخت امام زمان شماست؛ آيا الآن در آنجا دفتر و دستگاهي دارد، سامان‌دهي نيروهاي او در حال حاضر چگونه پيگيري مي‌شود و سؤالاتي از اين دست که از وجود اطلاعات جامع و دقيقي دربارة امام عصر(ع) نزد آنان حکايت مي‌کرد.

ماهنامه موعود شماره 93

اميرمؤمنان علیه السلام ضمن بيانى پيرامون ظهور حضرت مهدى ارواحنا له الفداء فرمود:

سپس به كوفه روى مى آورد كه قرارگاه و منزل اوست.

تفسيرعياش ج 1 ص 66 معجم احاديث الامام المهدى (ع) ج 5 ص 22

مفضل به امام صادق علیه السلام گفت، سرورم آيا همه مؤمنان راستين در عصر ظهور قائم ارواحنا له الفداء در كوفه خواهند زيست حضرت فرمود: آرى ... همه در كوفه يا پيرامون آن خواهند بود و كوفه ارزشى خواهد يافت كه هر متر از زمين آن، از مرز دو هزار درهم خواهد گذشت. و مردم با ايمان هنگامى كه قائم ارواحنا له الفداء وارد شهر كوفه شد و آن جا مركز حكومت عادلانه جهانى او گرديد، دوست مى دارند در آن جا باشند و همواره دلهاى ايمان آورندگان در آن جا است         بحار الانوار ج52 ص 375

امام مجتبى علیه السلام در اين مورد فرمود:

جاى يك قدم زمين دركوفه، براى من دوست داشتنى تر از خانه اى در مدينه است

بحار الانوار ج 52 ص 385 و ج 100 ص 385.

امام صادق علیه السلام فرمود:

هنگامى كه قائم ارواحنا له الفداء قيام كند، كوفه را پايگاه عدالت خود قرار مى دهد و آن جا چنان گسترش مى يابد كه خانه هاى كوفه به شهركربلا مى رسد.

بحار الانوار ج 52 ص336 ارشاد مفيد ص 362

و نيز فرمود:

پايتخت آن حضرت، كوفه خواهد بود و مركز قضاوت او مسجد جامع كوفه، و مركز اصلى بيت المال، مسجد سهله در نزديكى كوفه بحارالانوار ج 53 ص 11.

مذهب حاکم

شكي نيست كه اسلام آخرين دين بشر از جانب خداوند متعال است. لذا خداوند متعال پيامبر اكرم(ص) را به عنوان "خاتم النبيين" توصيف كرده، آن حضرت نيز تصريح به اين نموده كه بعد از خود پيامبري ديگر نخواهد بود. لكن سؤال اين است كه از بين مذاهب موجود كدامين مذهب از مذاهب اسلامي به اجرا در خواهد آمد؟

پاسخ: مطابق آيات و روايات فراوان دين حاكم در عصر ظهور دين اسلام است

هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ سوره توبه، آيه 33

او کسى است که رسولش را با هدايت و آيين حق فرستاد، تا آن را بر همه آيين‏ها غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند

ولي با ضميمه كردن اين آيات به آيه اكمال پي مي‏بريم كه مذهب رايج در عصر ظهور همان مذهب تشيع است.

خداوند متعال مي‏فرمايد: اَليَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الإِسْلامَ دِيناً؛

"امروز دين شما را كامل كردم ونعمت خود را بر شما تمام نمودم واسلام را به عنوان آيين [جاودان] شما پذيرفتم" سوره مائده، آيه 3.

در آن روز چه اتفاق افتاده است كه خداوند به سبب آن دين خود را بر مردم كامل كرده ونعمت را بر آنان تمام نموده است، واسلام را همراه با آن پذيرفته است؟ كليد فهم اين سؤال‏ها بررسي شأن نزول آيه وروشن شدن مصداق كلمه "اليوم" در آيه شريفه است.

با مراجعه به روايات وبيان مفسّرين در ذيل آيه فوق پي مي‏بريم كه شأن نزول آيه قضيه‏اي است كه در غدير خم، روز هيجدهم ذي‏الحجه اتفاق افتاده است. در آن روز پيامبر اكرم(ص) دست حضرت علي(ع) را بلند كرده و او را به عنوان امام وخليفه وجانشين بعد از خود معرّفي كرده است. پس دين مرضي خداوند در عصر ظهور كه بر همه اديان غالب خواهد شد، همان ديني است كه در مذهب تشيع يعني پيروي از امام علي(ع) ويازده امام معصوم از فرزندان او متبلور شده است.

لذا خداوند متعال در سوره نور مي‏فرمايد:

... وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضي لَهُمْ...؛ "وديني را كه براي آنها پسنديده است پياده خواهد نمود." سوره نور، آيه 55

اين دين پسنديده همان ديني است كه در روز غدير خم با خطّ ولايت مستدام است.

منابع

http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=934&articleID=490422

پیشرفت علم ودانش در حکومت مهدوی

http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=137057

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttext.php?ic=520&subid=6

فصل نامه انتظار موعود –شماره 27    رشد عقلی نوشته حجت الاسلام و المسلمين حسين الهي نژاد

رفاه اقتصادی در حکومت حضرت مهدی عج

http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=139425

http://www.jamkaran.info/Page_View.aspx?id=77

امینت عمومی

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttextbook.php?ic=174

امنیت راه ها

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttextbook.php?ic=175

امینت قضایی

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttextbook.php?ic=176

عمران و آبادانی زمین

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttextbook.php?ic=14319

معادن و منابع زیر زمینی

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttextbook.php?ic=14323

حکومت مستضعفان

http://www.montazar.net/montazar-far/selecttextbook.php?ic=14334

پایان حکومت

http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=152647

مرکز جهانی اطلاع رسانی آل البیت – جهان پس از ظهور

http://www.al-shia.org/html/far

کتاب موعود شناسی و پاسخ به شبهات نوشته علی اصغر رضوانی انتشارات مسجد مقدس جمکران

چشم اندازی به حکومت امام مهدی علیه السلام – نجم الدین طبسی-  بخش سوم : حکومت